Herramientas de usuario

Herramientas del sitio


relatos_institucionales

Diferencias

Muestra las diferencias entre dos versiones de la página.

Enlace a la vista de comparación

Ambos lados, revisión anteriorRevisión previa
Próxima revisión
Revisión previa
Última revisiónAmbos lados, revisión siguiente
relatos_institucionales [2019/01/19 21:34] – [La "declaración de María Pita"] isabelrelatos_institucionales [2019/01/19 22:20] isabel
Línea 159: Línea 159:
 \\ \\
  
-==== ¿Innovación en las políticas locales de empleo? ====+==== Innovación nas políticas locais de emprego? ====
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-**[[https://noticias.cec.es/index.php/2016/11/18/ponencias-de-las-jornadas-la-innovacion-en-las-politicas-locales-de-empleo/|Situación do emprego +**[[https://noticias.cec.es/index.php/2016/11/18/ponencias-de-las-jornadas-la-innovacion-en-las-politicas-locales-de-empleo/|Situación do emprego na comarca da Coruña: A universidade e o sector empresarial]]**
-na comarca da Coruña: A universidade e o sector empresarial]]**+
  
 \\ \\
Línea 172: Línea 171:
  
 </WRAP> </WRAP>
-===== Cabecera provincial ===== +===== Cabeceira provincial ===== 
-[[http://anuariobrigantino.betanzos.net/AB2013PDF/169_194_sedes_diputacion_coruna_fiano_sanchez_Anuario_Brigantino_2013.pdf|Las sedes de la Diputación Provincial de A Coruña]]+[[http://anuariobrigantino.betanzos.net/AB2013PDF/169_194_sedes_diputacion_coruna_fiano_sanchez_Anuario_Brigantino_2013.pdf|As sedes da Deputación Provincial da Coruña]]
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
 \\ \\
Línea 183: Línea 182:
  
  
-====== El agua de A Coruña ======+====== A augua da Coruña ======
 ---- ----
  
-===== El viaje de Visma =====+===== A viaxe de Visma =====
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
  
-[[http://www.elidealgallego.com/articulo/coruna/obra-mas-importante-siglo-xviii/20160716220805293505.html|La obra más importante del siglo XVIII]]+[[http://www.elidealgallego.com/articulo/coruna/obra-mas-importante-siglo-xviii/20160716220805293505.html|obra máis importante do século XVIII]]
  
-La obra esencial en la vida de los coruñeses en el siglo XVIII fue la construcción del acueducto de los Puentes. Nace esta importante obra hidráulica con el fin de traer el agua de San Pedro de Visma hasta las fuentes de la ciudad+obra esencial na vida dos coruñeses no século  XVIII foi a construción do acueduto das Pontes. Nace esta importante obra hidráulica co fin de traer a auga de San Pedro de  Visma ata as fontes da cidade
  
-Nace esta importante obra hidráulica con el fin de traer el agua de San Pedro de Visma hasta las fuentes de la ciudadSe eleva por encima de la cota del terreno y su finalización queda a la altura de la muralla de la torre de arriba de la fortificación que cerraba la Pescaderíaen lo que hoy es la calle de Juana de Vega y próxima a la actual plaza de Pontevedra. El agua pasaba por los regatos de barro que se alojaban sobre los muros hechos de mampostería en su parte superior.+Nace esta importante obra hidráulica co fin de traer a auga de San Pedro de  Visma ata as fontes da cidadeElévase por encima da cota do terreo e a súa finalización queda á altura da muralla da torre de arriba da  fortificación que pechaba a Peixaríano que hoxe é a rúa de  Juana de Veiga e próxima á actual praza de Pontevedra. A auga pasaba polos regachos de barro que se aloxaban sobre os muros feitos de  mampostería no seu parte superior.
  
-Este proyecto se hace bajo la dirección del ingeniero militar Francisco Montaigú, y en ella colaboran Francisco de Velasco Fernando Casas Novoa. Se lleva a cabo entre los años de 1722 1726, siendo una de las obras urbanas más importantes de Galicia en el siglo XVIII. Viene ser la primera traída de aguas en importancia con la cual se abastecería la población de La Coruña, siendo también la única de su género que se conserva en la regiónSu recorrido se puede observar en el paraje denominado en la actualidad del paseo de los Puentes.+Este proxecto faise baixo a dirección do enxeñeiro militar Francisco  Montaigú, e nela colaboran Francisco de Velasco Fernando Casas Novoa. leva a cabo entre os anos de 1722 1726, sendo unha das obras urbanas máis importantes de Galicia no século  XVIII. Vén ser primeira traída de augas en importancia coa cal se abastecería a poboación da Coruña, sendo tamén a única do seu xénero que se conserva na rexiónO seu percorrido pódese observar na paraxe denominada na actualidade do paseo das Pontes.
  
-El 16 de diciembre de 1750 el Ingeniero Francisco de Llobet hace un plano específico acerca de cómo debía quedar la disposición de la obra de la cañería de la traída de aguas a esta ciudad, a fin de salvar la bajada y subida que hace en el foso del Frente de la Pescadería, a fin de que no sirviera de obstáculo a la misma fortificación. Dicho acueducto atravesaba San Pedro de Visma Santa Margarita, llevando el agua desde los manantiales a la Pescadería. Así, el agua discurría por la parte superior del acueducto, que contaba con unas divisiones de piedra de tramo en tramo, que sobresalían a ambos lados y se cerraban con una puerta de reja de hierro que daban acceso al cauce y tenía por objeto el saneamiento de las aguas que por él pasaban. El viaje del manantial de San Pedro finalizaba después de pasar la muralla, en la antigua fuente de San Andrés. Para los coruñeses siempre será recordado por este místico nombre.+16 de decembro de 1750 o Enxeñeiro Francisco de  Llobet fai un plano específico acerca de como debía quedar disposición da obra do cano da traída de augas a esta cidade, a fin de salvar a baixada e subida que fai no foso da Fronte da Peixaría, a fin de que non servise de obstáculo á mesma  fortificación. Devandito acueduto atravesaba San Pedro de  Visma Santa Margarita, levando a auga desde os mananciais á Peixaría. Así, a auga discorría pola parte superior do acueduto, que contaba cunhas divisións de pedra de tramo en tramo, que sobresaían a ambos os dous lados e pechábanse cunha porta de reixa de ferro que daban acceso ao leito e tiña por obxecto o saneamento das augas que por el pasaban. A viaxe do manancial de San Pedro finalizaba despois de pasar muralla, na antiga fonte de San  Andrés. Para os coruñeses sempre será lembrado por este místico nome.
  
-La obra se hizo de modo que salvaba el sinuoso terreno del entorno vadeando la colina donde se encontraba hasta hace poco tiempo el Observatorio Meteorológico. **Los manantiales de San Pedro de Visma abastecieron de agua a la ciudad desde 1723 a 1966, en que la Traída de Aguas de La Coruña se hizo cargo del servicio de las fuentes**.+obra fíxose de modo que salvaba sinuoso terreo da contorna  vadeando o outeiro onde se atopaba ata hai pouco tempo o Observatorio Meteorolóxico. **Os mananciais de San Pedro de  Visma abasteceron de auga á cidade desde 1723 a 1966, en que Traída de Augas da Coruña fíxose cargo do servizo das fontes**.
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
-===== Emalcsa, más de un siglo de historia(s) de conocimiento =====+===== Emalcsa, máis dun século de historia(s) de coñecemento =====
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-[[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2015/10/27/emalcsa-sustituye-canalizacion-principios-siglo/1007877.html|Emalcsa sustituye una canalización de principios del siglo XX en Riego de Agua]] - 27/10/2015+[[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2015/10/27/emalcsa-sustituye-canalizacion-principios-siglo/1007877.html|Emalcsa sustitúe unha canalización de principios do século XX en Riego de Agua]] - 27/10/2015
  
 {{ vimeo>148401089?550x310 }} {{ vimeo>148401089?550x310 }}
 \\ \\
  
-La Empresa Municipal de Aguas de A Coruña (Emalcsa) ejecutó la sustitución de un entronque de cuatro tuberías en la calle Riego de AguaBajo las piedras **estaba todavía la primera tubería que se instaló en la zona, a principios del siglo XX -entre 1904 1909- que fue sustituida por otra de fibrocemento, dejando atrás la de fundición**+Empresa Municipal de Augas da Coruña (Emalcsa) executou a substitución dun entroncamento de catro tubaxes na rúa Rego de AugaBaixo as pedras **estaba aínda a primeira tubaxe que se instalou na zona, a principios do século  XX -entre 1904 1909- que foi substituída por outra de fibrocemento, deixando atrás de  fundición**
  
-La empresa municipal asegura que la renovación de las instalaciones no se debe a que hayan dejado de funcionar sino a que Gas Natural había pedido licencia para abrir la calle y era **"una oportunidad" para intervenir sin perjudicar a los vecinos**.+empresa municipal asegura que renovación das instalacións non se debe a que deixasen de funcionar senón a que Gas Natural pedira licenza para abrir a rúa e era **"unha oportunidade" para intervir sen prexudicar aos veciños**.
  
-**<fs medium>El conocimiento: La planta de Cañás</fs>**+**<fs medium>El conocimiento: planta de Cañás</fs>**
  
 {{ vimeo>152017723?550x310 }} {{ vimeo>152017723?550x310 }}
Línea 224: Línea 223:
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-{{:2_biografias:planocoruna.jpg?200 |}}//Decidido a mejorar la calidad de vida de los coruñeses, el Ayuntamiento encarga al ingeniero de caminos Juan Manuel Fernández Yáñez la redacción de un proyecto de abastecimiento que consistía en la captación transporte hasta la ciudad de 100 litros/segundo, tomados en el río Barcés. Las obras se iniciaron en 1893 y hubo que esperar a 1908 a que se iniciase el servicio, que incluía la distribución de agua a presión a las viviendas de la ciudad. Durante el proceso, no exento de dificultades, nace la Sociedad de Aguas de La Coruña SA.//+{{:2_biografias:planocoruna.jpg?200 |}}//Decidido a mellorar a calidade de vida dos coruñeses, o Concello encarga ao enxeñeiro de camiños Juan Manuel Fernández Yáñez redacción dun proxecto de abastecemento que consistía na captación transporte ata a cidade de 100 litros/segundo, tomados no río  Barcés. As obras iniciáronse en 1893 e houbo que esperar a 1908 a que se iniciase o servizo, que incluía distribución de auga a presión ás vivendas da cidade. Durante proceso, non exento de dificultades, nace a Sociedade de Augas da Coruña SA.//
  
-//La ciudad crece. En enero de 1912 se anexiona el vecino término municipal de Oza y el dinamismo del puerto y las nuevas industrias hacen necesario que se ponga en marcha un filtro lento en la toma del río Barcés en Cañás, filtro que en el momento de su puesta en funcionamiento en 1915 era el segundo que se instalaba en España. Sólo cuatro años después se hace preciso abordar la construcción de un filtro rápido. La estación de tratamiento de Cañás, concluida en 1925, sigue en funcionamiento actualmente.// +//A cidade crece. En xaneiro de 1912 anexiónase o veciño termo municipal de Oza e o dinamismo do porto e as novas industrias fan necesario que se poña en marcha un filtro lento na toma do río  Barcés en  Cañás, filtro que no momento da súa posta en funcionamento en 1915 era segundo que se instalaba en España. Só catro anos despois faise preciso abordar a construción dun filtro rápido. estación de tratamento de  Cañás, concluída en 1925, segue en funcionamento actualmente.// 
 \\ \\
  
-**De las epidemias de tifus a la salud y el crecimiento**+**Das epidemias de tifus á saude e o crecimento**
  
 1908 fue un año clave en el que **irrumpió la modernidad en la ciudad coruñesa diezmada por el tifus**. En ese año se mejora el tendido eléctrico, se comienzan las obras del Palacio Municipal de María Pita y, sobre todo, **se afronta el desafío de traer el agua a la ciudad**. 1908 fue un año clave en el que **irrumpió la modernidad en la ciudad coruñesa diezmada por el tifus**. En ese año se mejora el tendido eléctrico, se comienzan las obras del Palacio Municipal de María Pita y, sobre todo, **se afronta el desafío de traer el agua a la ciudad**.
  
-La gran ola de cambios que no había llegado con el emblemático 1900, irrumpió misteriosamente de bruces en un 1908 que marcó un antes un después en la historia de la ciudad coruñesa.+gran onda de cambios que non chegara co emblemático 1900, irrompeu misteriosamente de bruzos nun 1908 que marcou un antes un despois na historia da cidade coruñesa.
  
-En ese asombroso año en el que la escritora Emilia Pardo Bazán recibe del rey Alfonso XIII el título de condesa y el bardo Curros Enríquez es enterrado fastuosamente en A Coruña al calor de una bandera gallega -quizás la primera vez que la enseña aparece públicamente en la ciudady en el que el Deportivo comienza a disputar competiciones regulares en el corralón de A Gaiteira -el primer estadio coruñés-, **la ciudad cobra repentinamente consciencia de que el auge comercial experimentado en el siglo anterior debe ser una plataforma de despegue que requiere de grandes iniciativas para subirse al tren del progreso**: costosasarriesgadas y polémicas. (Santiago Romero).+Nese asombroso ano no que escritora Emilia Pardo Bazán recibe do rei Alfonso  XIII título de condesa e o bardo Curros Enríquez é enterrado  fastuosamente na Coruña á calor dunha bandeira galega -quizais a primeira vez que a insignia aparece publicamente na cidadee no que Deportivo comeza a disputar competicións regulares no  corralón da  Gaiteira -o primeiro estadio coruñés-, **a cidade cobra repentinamente consciencia de que o auxe comercial experimentado no século anterior debe ser unha plataforma de despegamento que require de grandes iniciativas para subirse ao tren do progreso**: custosasarriscadas e polémicas. (Santiago Romeu).
  
-**El consumo de agua en la ciudad**:+**consumo de augua na cidade**:
  
-  * Repsol y Estrella Galicia: **[[http://www.lavozdegalicia.es/noticia/coruna/coruna/2015/03/22/repunte-economico-dispara-43-consumo-agua/0003_201503H22C19911.htm|El repunte económico dispara un 4,3 % el consumo de agua]]**+  * Repsol e Estrela Galicia: **[[http://www.lavozdegalicia.es/noticia/coruna/coruna/2015/03/22/repunte-economico-dispara-43-consumo-agua/0003_201503H22C19911.htm|repunte económico dispara un 4,3 % consumo de augua]]**
  
 **Referencias bibliográficas** **Referencias bibliográficas**
  
-  * [[http://www.usc.es/econo/RGE/Vol%2012_2/Castelan/art9c.pdf|El abastecimiento de aguas en la ciudad de a Coruña durante el franquismo]]+  * [[http://www.usc.es/econo/RGE/Vol%2012_2/Castelan/art9c.pdf|O abastecimento de auguas na cidade da Coruña durante franquismo]]
  
-  * [[https://www.google.es/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjT29a7po3KAhUILhoKHauSBYkQFgggMAA&url=http%3A%2F%2Fruc.udc.es%2Fbitstream%2F2183%2F823%2F1%2FJes%25C3%25BAs%2520Mir%25C3%25A1s_Aguas_de_A_Coru%25C3%25B1a.doc&usg=AFQjCNFSi31a-iWaUiyYmp01e9YX1GHBnQ&sig2=b3c-HB3DMU66HB_CyypOZw|El contexto laboral como empresa privada durante el franquismo]]+  * [[https://www.google.es/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjT29a7po3KAhUILhoKHauSBYkQFgggMAA&url=http%3A%2F%2Fruc.udc.es%2Fbitstream%2F2183%2F823%2F1%2FJes%25C3%25BAs%2520Mir%25C3%25A1s_Aguas_de_A_Coru%25C3%25B1a.doc&usg=AFQjCNFSi31a-iWaUiyYmp01e9YX1GHBnQ&sig2=b3c-HB3DMU66HB_CyypOZw|contexto laboral como empresa privada durante franquismo]]
  
-  * [[http://www.ub.edu/geocrit/sn/sn-364.htm|El impacto del nuevo marco regulador sobre la gestión del agua en España. El caso de Aguas de La Coruña S.A. (1975-2008)]]. Jesús Mirás Araujo+  * [[http://www.ub.edu/geocrit/sn/sn-364.htm|impacto do novo marco regulador sobre a xestión da augua en España. caso de Auguas da Coruña S.A. (1975-2008)]]. Jesús Mirás Araujo
  
-**Historias ciudadanas**:+**Historias cidadás**:
  
-  * [[relatos_personales#la_traida|La Traida: un clasico de la ruta de los vinos]]+  * [[relatos_personales#la_traida|Traida: un clasico da ruta dos viños]]
  
-  * [[historias_ciudadanas#el_club_del_mar|El Club del Mar: un sitio en el que poder ducharse]]+  * [[historias_ciudadanas#el_club_del_mar|Club do Mar: un sitio no que poder ducharse]]
  
-  * [[metaforas_de_la_memoria#el_agua_de_la_ciudad|Canalización del río de Monelos]]+  * [[metaforas_de_la_memoria#el_agua_de_la_ciudad|Canalización do río de Monelos]]
  
  
 {{ :2_biografias:rio-monelos-canalizacion.png?350 |}} {{ :2_biografias:rio-monelos-canalizacion.png?350 |}}
  
-  * [[http://www.laopinioncoruna.es/contraportada/2013/07/07/aparcamiento-balneario/739888.html|Casa de baños del Parrote]]+  * [[http://www.laopinioncoruna.es/contraportada/2013/07/07/aparcamiento-balneario/739888.html|Casa de baños do Parrote]]
  
-  * [[http://www.laopinioncoruna.es/estaticos/domingo/20080113/domingo.html|Memoria del agua]]+  * [[http://www.laopinioncoruna.es/estaticos/domingo/20080113/domingo.html|Memoria da augua]]
  
 \\ \\
Línea 271: Línea 270:
 \\ \\
  
-<fs medium>Relato institucional</fs>: **La factura del agua de [[relatos_institucionales#la_refineriauna_historia_propia|La Refinería]]**+<fs medium>Relato institucional</fs>: **factura da augua da [[relatos_institucionales#la_refineriauna_historia_propia|Refinería]]**
  
-<blockquote>Desde los años cincuenta, **la política económica nacional se planteó la necesidad de un rápido crecimiento industrial ese despeque exigía acelerar la adecuación de las infraestructuras urbanas**. En consecuencia, una de las demandas más importantes para la empresa en los años sesenta -a diferencia de épocas anteriores, en las que tuvo una presencia secundaria- provino de un sector industrial por entonces en plena expansión en A Coruña.+<blockquote>Desde os anos cincuenta, **política económica nacional expúxose a necesidade dun rápido crecemento industrial ese  despeque esixía acelerar adecuación das infraestruturas urbanas**. En consecuencia, unha das demandas máis importantes para empresa nos anos sesenta -a diferenza de épocas anteriores, nas que tivo unha presenza secundaria- proveu dun sector industrial por entón en plena expansión na Coruña.
  
-Uno de los suministros más destacados fue el de **[[los_datos#y_en_1964|la refinería de petróleo de Petroliber, que entró en funcionamiento en 1964]]**. Precisamente <wrap hi>ese año esta empresa decidió suspender sus pagos por agua Aguas de La Coruña, pues tenía el compromiso de que el ayuntamiento le facilitaría el suministro</wrap>El consejo de administración sugirió entonces cobrarle el importe del servicio al ayuntamiento, dediciendo el importe del recargo municipal que recaudaba la sociedad por el consumo de agua (<fs small>Actas del consejo de administración de Aguas de La Coruña, 16 oct. 1964</fs>)+Un dos subministracións máis destacadas foi o da **[[los_datos#y_en_1964|Refinería de petróleo de Petroliber, que entrou en funcionamento en 1964]]**. Precisamente <wrap hi>ese ano esta empresa decidiu suspender os pagos por augua Auguas da Coruña, pois tiña o compromiso de que o concello lle facilitaría suministro</wrap>O consello de administración suxeriu entón cobrarlle o importe do servizo ao concello dediciendo importe da recarga municipal que recadaba a sociedade polo consumo de auga (<fs small>Actas do consello de administración de Augas da Coruña, 16  oct. 1964</fs>)
  
-Posteriormente, se convino con el ayuntamiento que las facturas con Petroliber le fuesen transferidas a este, que las abonaría con cargo a una partida de un millón de pts. que figuraba en el presupuesto municipal. El precio por suministro se fijó en 1,10 pts./m3 (<fs small>Actas del consejo de administración de Aguas de La Coruña, 30 dic. 1964</fs>).+Posteriormente, conveuse co concello que as facturas con  Petroliber fosen transferidas a leste, que as abonaría con cargo a unha partida dun millón de  pts. que figuraba no orzamento municipal. O prezo por subministración fixouse en 1,10  pts./ m3 (<fs small>Actas do conselloo de administración de Auguas da Coruña, 30 dic. 1964</fs>).
  
-De este modo, a principios de 1965 la corporación satisfizo el importe del agua consumida por Petroliber entre septiembre y noviembre de 1964 (<fs small>Actas del consejo de administración de Aguas de La Coruña, 4 mar.. 1965</fs>)</blockquote>+Deste xeito, a principios de 1965 corporación satisfizo importe da augua consumida por Petroliber entre setembro e noviembro de 1964 (<fs small>Actas do conselloo de administración de Auguas da Coruña, 4 mar.. 1965</fs>)</blockquote>
  
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
  
-==== La comarca en los años cinncuenta ====+===== A comarca nos anos cincuenta =====
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-**Sin autopistas ni embalses**+**Sen autopistas nen embalses**
 \\ \\
 <html> <center>  <html> <center> 
Línea 294: Línea 293:
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
-</WRAP>+
  
  
Línea 303: Línea 302:
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
 |  {{ :2_biografias:cuatro_caminos.jpg?380 |}}  |  {{ :2_biografias:cuatro_caminos-fenosa.jpg?380 |}}  | |  {{ :2_biografias:cuatro_caminos.jpg?380 |}}  |  {{ :2_biografias:cuatro_caminos-fenosa.jpg?380 |}}  |
-|  {{ :2_biografias:1969._peza_para_fenosa.jpg?380 |}} \\ 1969: Barcon transportando una pieza para Fenosa  |    |+|  {{ :2_biografias:1969._peza_para_fenosa.jpg?380 |}} \\ 1969: Barcon transportando unha peza para Fenosa  |    |
  
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
-====== La compañía de Tranvías ======+====== compañía de Tranvías ======
 ---- ----
  
Línea 319: Línea 318:
 \\ \\
  
-====== La fábrica de armas ======+====== fábrica de armas ======
 ---- ----
  
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-**[[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2013/02/15/emblema-industrial-ciudad/692989.html|Emblema industrial de la ciudad]]**+**[[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2013/02/15/emblema-industrial-ciudad/692989.html|Emblema industrial da cidade]]**
  
-<blockquote>La contienda civil española es el origen de la Fábrica de Armas coruñesa, cuyo volumen de trabajadores hizo que se convirtiese en una de las mejores muestras del sector público en la ciudad durante décadas. A su importancia económica sumó la social por la actividad cultural deportiva que acogieron sus instalaciones, que también desarrollaron producción civil desde los años sesenta, aunque entraron en declive en los ochentalo que llevó a la privatización del grupo en 2001 como antesala del cierre anunciado en 2013</blockquote>+<blockquote>A contenda civil española é a orixe da Fábrica de Armas coruñesa, cuxo volume de traballadores fixo que se convertese nunha das mellores mostras do sector público na cidade durante décadas. Á súa importancia económica sumou a social pola actividade cultural deportiva que acolleron as súas instalacións, que tamén desenvolveron produción civil desde os anos sesenta, aínda que entraron en declive nos oitentaque levou á privatización do grupo en 2001 como antesala do peche anunciado en 2013</blockquote>
  
-El desarrollo de las operaciones militares en los primeros meses de la Guerra Civil dejó al ejército franquista sin más fábricas de armas para abastecer a sus tropas que las de Sevilla y Granadapor lo que los sublevados se plantearon la producción de armamento en alguna de las ciudades que quedaron en sus manos desde el primer momento, entre las que A Coruña fue la elegidaLa fabricación comenzó en febrero de 1937 y, a falta de edificios propios para desarrollar los trabajosse utilizaron las escuelas Da Guarda y Curros Enríquez, así como los talleres La Torre, situados frente al segundo de esos centros escolares.+O desenvolvemento das operacións militares nos primeiros meses da Guerra Civil deixou ao exército franquista sen máis fábricas de armas para abastecer ás súas tropas que as de Sevilla e Selectapolo que os sublevados expuxéronse a produción de armamento nalgunha das cidades que quedaron nas súas mans desde o primeiro momento, entre as que A Coruña foi a elixidafabricación comezou en febreiro de 1937 e, a falta de edificios propios para desenvolver os traballosutilizáronse as escolas Dá Garda e Curros Enríquez, así como os talleres La Torre, situados fronte ao segundo deses centros escolares.
  
-La maquinaria llegó de la fábrica existente en Oviedo una vez que lo permitió la situación del frente de Asturias, de forma que el primer fusil elaborado en las instalaciones fue conocido como el modelo O.C. (Oviedo-Coruña). La necesidad de disponer de personal preparado para el trabajo de la factoría llevó a que ya en 1939 se crease la Escuela de Formación Profesional Obrera, que dotó de trabajadores cualificados a la empresa, caracterizada por su estrecha vinculación al Ejército durante su primera etapa. +maquinaria chegou da fábrica existente en Oviedo unha vez que o permitiu a situación da fronte de Asturias, de forma que o primeiro fusil elaborado nas instalacións foi coñecido como modelo Ou. C. (Oviedo-Coruña). A necesidade de dispoñer de persoal preparado para o traballo da factoría levou a que xa en 1939 creásese a Escola de Formación Profesional Obreira, que dotou de traballadores cualificados á empresa, caracterizada pola súa estreita vinculación ao Exército durante a súa primeira etapa. 
  
-Al igual que otras grandes empresas públicas de la época, la Fábrica de Armas proporcionó ventajas sociales a su plantilla como economato, atención médica, actividades culturales incluso deportivas, entre las que destaca la creación de un equipo de fútbol, el Deportivo Juvenil, que fue filial del Real Club Deportivo que acabó por fusionarse con el Fabril.+Do mesmo xeito que outras grandes empresas públicas da época, Fábrica de Armas proporcionou vantaxes sociais ao seu persoal como economato, atención médica, actividades culturais mesmo deportivas, entre as que destaca creación dun equipo de fútbol, Deportivo Xuvenil, que foi filial do Real Club Deportivo que acabou por fusionarse co Fabril.
  
-En los años cuarenta surgió el proyecto de construcción de una nueva fábrica que pensó en instalarse en las cercanías de la actual estación del ferrocarril y en otras ubicacionesaunque finalmente fue Pedralonga el lugar elegido y donde no llegó ponerse en marcha hasta 1958 y con una plantilla de más de 1.200 trabajadoresa los que se ofertaron las 118 viviendas construidas para ellos en Palavea. La factoría pasó a integrarse en el Instituto Nacional de Industria y diversificó al sector civil su producción para paliar su fuerte dependencia de la fábrica de Oviedo. +Nos anos corenta xurdiu o proxecto de construción dunha nova fábrica que pensou en instalarse nas proximidades da actual estación do ferrocarril e noutras localizaciónsaínda que finalmente foi  Pedralonga lugar elixido e onde non chegou poñerse en marcha ata 1958 e cun persoal de máis de 1.200 traballadoresaos que se ofertaron as 118 vivendas construídas para eles en Palavea. factoría pasou a integrarse no Instituto Nacional de Industria e diversificou ao sector civil a súa produción para paliar a súa forte dependencia da fábrica de Oviedo. 
  
-Durante los años ochenta, Santa Bárbara, el grupo público estatal en el que se incluye la fábrica coruñesa, inicia un periodo de declive que deriva en la reducción continua de la plantillaEl Gobierno del PP decide finalmente vender en 2001 todo el grupo a la estadounidense General Dynamics que ahora anuncia su decisión de cerrar las instalaciones de A Coruña. [[conversando_con#jose_manuel_gutierrez|José Manuel Gutiérrez]]+Durante os anos oitenta, Santa Bárbara, grupo público estatal no que se inclúe a fábrica coruñesa, inicia un período de declive que deriva na redución continua do persoalO Goberno do PP decide finalmente vender en 2001 todo grupo á estadounidense Xeral  Dynamics que agora anuncia a súa decisión de pechar as instalacións da Coruña. [[conversando_con#jose_manuel_gutierrez|José Manuel Gutiérrez]]
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
Línea 343: Línea 342:
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-{{:2_biografias:alcoa-coruna.jpg?250 |}} 
-<blockquote>**[[http://elpais.com/diario/1998/02/07/economia/886806004_850215.html|Febrero 1998]]** 
  
-La Sociedad Estatal de Participaciones Industriales (SEPI) recibirá unos ingresos netos de 19.000 millones de pesetas por la venta de la empresa de aluminio Inespal a la multinacional estadounidense Alcoa. Así lo dijo ayer Pedro Ferreras, presidente de SEPI, en la conferencia de prensa posterior a la firma de la ventaa la que asistió también el presidente de Alcoa, Paul H. O'Neill. +<blockquote>{{:2_biografias:alcoa-coruna.jpg?250 |}} 
 +**[[http://elpais.com/diario/1998/02/07/economia/886806004_850215.html|Febreiro 1998]]** 
 + 
 +A Sociedade Estatal de Participacións Industriais ( SEPI) recibirá uns ingresos netos de 19.000 millóns de pesetas pola venda da empresa de aluminio  Inespal á multinacional estadounidense Alcoa. Así o dixo onte Pedro Ferreras, presidente de  SEPI, na conferencia de prensa posterior á firma da vendaá que asistiu tamén o presidente de Alcoa,  Paul  H. Ou' Neill. 
  
-Alcoa ha pagado por Inespal 410 millones de dólares (63.450 millones de pesetas); pero de ellos, **200 irán a enjugar la deuda de la empresa, que alcanza los 30.900 millones**. SEPI, ademásha tenido que comprar acciones a minoritarios, por unos 1.600 millones de pesetas, y reponer pasivos a corto. **La operación, según Ferreras, ha sido deficitaria para el Estado, ya que desde 1990 Inespal ha recibido más de 99.000 millones de fondos públicos para afrontar pérdidas -75.000 millones de pesetas en los últimos años- e inversiones**. Sin embargo, Ferreras añadió que con la venta se cumplen varios de los objetivos estructurales marcados por este Gobiernoya que **la venta se enmarca en el proceso de liberalización eléctrica**. Este nuevo marco es lo que ha permitido, en definitiva, el acuerdo con Alcoa. **La multinacional había empezado contactos con el grupo público para la compra de Inespal ya en 1990, pero el precio de la energía eléctrica había obstaculizado todo el proceso**.+Alcoa pagou por  Inespal 410 millóns de dólares (63.450 millóns de pesetas); pero deles, **200 irán enxugar débeda da empresa, que alcanza os 30.900 millóns**.  SEPI, ademaistivo que comprar accións a minoritarios, por uns 1.600 millóns de pesetas, e repoñer pasivos a curto. **operación, segundo Ferreras, foi deficitaria para Estado, xa que desde 1990  Inespal recibiu máis de 99.000 millóns de fondos públicos para afrontar perdas -75.000 millóns de pesetas nos últimos anos- e investimentos**. Con todo, Ferreras engadiu que coa venda cúmprense varios dos obxectivos estruturais marcados por este Gobernoxa que **a venda enmárcase no proceso de liberalización eléctrica**. Este novo marco é o que permitiu, en definitiva, o acordo con Alcoa. **multinacional empezara contactos co grupo público para compra de  Inespal xa en 1990, pero o prezo da enerxía eléctrica había obstaculizado todo proceso**.
  
-Ahoraademás de haberse marcado un precio de referencia en electrolisis para los próximos años (3,8 pesetas durante los 10 primeros años y 4,24 para otros cinco), **Alcoa, con la ayuda de Sepi, negocia con las compañías eléctricas un contrato de suministro largo plazo**.+Agoraademais de marcarse un prezo de referencia en  electrolisis para os próximos anos (3,8 pesetas durante os 10 primeiros anos e 4,24 para outros cinco), **Alcoa, coa axuda de  Sepi, negocia coas compañías eléctricas un contrato de subministración longo prazo**.
  
-La multinacional estadounidense se ha comprometido cumplir un plan industrial que incluye inversiones por 65.000 millones de pesetas en 10 añosde los que 25.800 se destinan mejoras medioambientalesEl plan prevé también el mantenimiento del empleo (casi 4.500 trabajadores), y el traspaso de la planta que Alcoa tiene en Valls. +multinacional estadounidense comprometeuse cumprir un plan industrial que inclúe investimentos por 65.000 millóns de pesetas en 10 anosdos que 25.800 destínanse melloras ambientaisplan prevé tamén o mantemento do emprego (case 4.500 traballadores), e o traspaso da planta que Alcoa ten en Valls. 
  
-**Más peso en Europa**: La multinacional compra todas las divisiones de Inespal (alúmina, aluminio primario, laminación extrusión) que se desarrollan en nueve plantas industrialesy los servicios centrales, de Madrid. Quedan fuera del pacto Ferroperfil, de la que se han hecho cargo los directivos, y la planta de Linares (Jaén).Alcoa es el primer productor mundial de alúmina, aluminio primario y productos transformados. Tiene una cifra de negocio de 13.300 millones de dólares (más de dos billones de pesetas) y da empleo a 81.500 trabajadores. Inespal, que factura 150.000 millones de pesetas, se convierte en el primer centro de producción de Alcoa en Europa, donde la multinacional pretende aumentar su cuota de mercado.</blockquote>+**Máis peso en Europa**: multinacional compra todas as divisións de  Inespal ( alúmina, aluminio primario,  laminación e  extrusión) que se desenvolven en nove plantas industriaise os servizos centrais, de Madrid. Quedan fóra do pacto  Ferroperfil, da que se fixeron cargo os directivos, e a planta de Linares (Xaén).Alcoa é o primeiro produtor mundial de  alúmina, aluminio primario e produtos transformados. Ten unha cifra de negocio de 13.300 millóns de dólares (máis de dous billóns de pesetas) e dá emprego a 81.500 traballadores Inespal, que factura 150.000 millóns de pesetas, convértese no primeiro centro de produción de Alcoa en Europa, onde a multinacional pretende aumentar a súa cota de mercado.</blockquote>
  
-**[[alcoa|Las repercusiones de una historia apenas visualizada que ni llegó a ser ciudadana]]**+**[[alcoa|As repercusións dunha historia apenas visualizada que nin chegou a ser cidadá]]**
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
  
-===== ¿Relación con la ciudadania? =====+===== Relación coa cidadanía? =====
  
 <WRAP center round box 60%> <WRAP center round box 60%>
-[[http://www.favacoruna.org/CLAUSURA%20ALCOA.pdf|Federación de Asociacións Veciñais de A Coruña e Área Metropolitana]]+[[http://www.favacoruna.org/CLAUSURA%20ALCOA.pdf|Federación de Asociacións Veciñais da Coruña e Área Metropolitana]]
  
 \\ \\
Línea 372: Línea 372:
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
-====== La Refinería: una historia propia ======+====== Refinería: unha historia propia ======
 ---- ----
  
Línea 379: Línea 379:
 \\ \\
  
-| {{ :2_biografias:obraspetroliber.jpg?350 |}} \\ Las obras de la Refinería | {{ :2_biografias:construccion-oleoducto_as_xubias.jpg?328 |}} \\ Construcción del Oleoducto |+| {{ :2_biografias:obraspetroliber.jpg?350 |}} \\ As obras da Refinería | {{ :2_biografias:construccion-oleoducto_as_xubias.jpg?328 |}} \\ Construción do Oleoduto |
 \\ \\
  
-El **inicio del proceso de traslado de parte de las instalaciones portuarias de Repsol** al puerto exterior de Punta Langosteira, fue [[el_origen_de_la_idea|el punto de partida para el desarrollo de este proyecto]]. A punto de cumplirse 50 años de la puesta en funcionamiento de "La Refinería", la firma del acuerdo del traslado marca el inicio de nuevas transformaciones, físicas y emocionales, para la ciudad. Un nuevo proceso [[http://www.de-mudanza.net|de Mudanza]] con todas sus complejidades:+**inicio do proceso de traslado de parte das instalacións portuarias de Repsol** ao porto exterior de Punta Langosteira, foi [[el_origen_de_la_idea|punto de partida para o desenvolvemento deste proxecto]]. A punto de cumplirse 50 anos da posta en funcionamento da "Refinería", firma do acuerdo do traslado marca inicio de novas transformacións, físicas e emocionais, para a cidade. Un novo proceso [[http://www.de-mudanza.net|de Mudanza]] con todas as súas complexidades:
  
-<blockquote>Los procesos de mudanza no son breves. Cambiar de casa, circunstancia en la que nos veremos envueltos más de una vez a lo largo de nuestras vidas, es mucho más que elegir el lugar trasladar los mueblesEs un proceso que dura años y en el que nos vamos construyendo desde el día a día.+<blockquote>Os procesos de mudanza non son breves. Cambiar de casa, circunstancia na que nos veremos envoltos máis dunha vez ao longo das nosas vidas, é moito máis que elixir o lugar trasladar os moblesÉ un proceso que dura anos e no que nos imos construíndo desde día a día.
  
-Establecemos relaciones, cambiamos de trabajosurgen necesidades expectativas que piden nuevos escenarios y lo que tenemos se nos queda pequeñoEntonces elegimos destino hacemos la mudanza”. Un proceso engorroso, sin duda, pero la mayor dificultad está en un montón de “pequeñas decisiones” más ligadas a la continuidad de nuestro yo que a la estética o la intendencia, desde la butaca de nuestras lecturas que tal vez ya no encajaa la multiplicidad de libros y objetos personales que parecen no tener un lugar en nuestra nueva vida”. El trastero se irá llenando de cajas rotuladas.+Establecemos relacións, cambiamos de traballoxorden necesidades expectativas que piden novos escenarios e o que temos quédasenos pequenoEntón eliximos destino facemos a mudanza”. Un proceso  engorroso, sen dúbida, pero a maior dificultade está nunha chea de “pequenas decisións” máis ligadas á continuidade do noso eu que á estética ou a intendencia, desde butaca das nosas lecturas que talvez xa non encaixaá  multiplicidad de libros e obxectos persoais que parecen non ter un lugar na nosa nova vida”. O rocho irase enchendo de caixas  rotuladas.
  
-La pregunta es ¿se trata sólo de nostalgiaNo, como dice [[manel_muntada|Manel Muntada]]: es “[[http://blog.cumclavis.net/2015/12/el-valor-de-la-memoria-en-la-gestion.html|el valor de la memoria en la gestión del conocimiento]]”.</blockquote>+pregunta é trátase só de nostalxiaNon, como di [[manel_ muntada|Manel  Muntada]]: é “[[http://blog.cumclavis.net/2015/12/el-valor-de-la-memoria-en-la-gestion.html|valor da memoria na xestión do coñecemento]]”.</blockquote>
  
-Tras 50 años de la entrada en funcionamiento de la Refinería Petroliber, que en 1987 pasaría a ser Repsol, el desarrollo del actual Plan de Traslado marcará un importante hito en esta historia conjunta empresa-ciudad. Esta nueva etapa, no exenta de complejidades y retos, tendrá una especial relevancia sobre lo que durante décadas le otorgó mayor visibilidad a la presencia del crudo en el área urbana: las descargas. Sin embargo, [[el_origen_de_la_idea|todo es mucho más complejo]]. +Tras 50 anos da entrada en funcionamento da Refinería  Petroliber, que en 1987 pasaría a ser Repsol, o desenvolvemento do actual Plan de Traslado marcará un importante fito nesta historia conxunta empresa-cidade. Esta nova etapa, non exenta de complexidades e retos, terá unha especial relevancia sobre que durante décadas outorgoulle maior visibilidade á presenza do cru na área urbana: as descargas. Con todo, [[el_origen_de_la_idea|todo es mucho más complejo]]. 
  
-| {{ :2_biografias:refineria_parking.jpg?500 |}} \\ Parking de la Refinería (finales 60 principios 70) |+| {{ :2_biografias:refineria_parking.jpg?500 |}} \\ Parking da Refinería (finais 60 ou principios 70) |
 \\ \\
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
  
-===== Relatos sin contexto =====+===== Relatos sen contexto =====
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
Línea 406: Línea 406:
 \\ \\
  
-[[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2009/09/11/refineria-cumple-45-anos/318375.html|La Refinería cumple 45 años]]+[[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2009/09/11/refineria-cumple-45-anos/318375.html|Refinería cumple 45 anos]]
  
-<blockquote>La ciudad recibió aquella decisión como si fuera el Gordo de la Lotería, ya que este tipo de instalaciones se asociaban en aquella época con la prosperidad económica...+<blockquote>A cidade recibiu aquela decisión coma se fose o Gordo da Lotería, xa que este tipo de instalacións asociábanse naquela época coa prosperidade económica...
  
-(...) El volumen de las mercancías con origen o destino en la refinería <wrap hi>supone el 75% del tráfico comercial que soportan los muelles de la ciudad</wrap>, mientras que <wrap hi>sus compras y contrataciones sumaron el año pasado 70 millones de euros</wrap>. A estas cifras hay que añadir los <wrap hi>millones aportados por la planta a las arcas públicas en concepto de impuestos</wrap>, así como la notable repercusión que su actividad tiene en el empleo gracias a sus más de 600 trabajadores y a los 400 que tienen una relación indirecta con la refinería, de la que se calcula que genera ocupación inducida para 3.000 personas.+(...) O volume das mercadorías con orixe ou destino na refinería < wrap hi>supón o 75% do tráfico comercial que soportan os peiraos da cidade</wrap>, mentres que <wrap hi>as súas compras e contratacións sumaron o ano pasado 70 millóns de euros</wrap>. A estas cifras hai que engadir os <wrap hi>millóns aportados pola planta ás arcas públicas en concepto de impostos</wrap>, así como notable repercusión que a súa actividade ten no emprego gracias aos seus máis de 600 traballadores e aos 400 que teñen unha relación indirecta coa refinería, da que se calcula que xenera ocupación inducida para 3.000 persoas.
  
-La denominación original del complejo, Petrolíber, fue sustituida en 1981 tras la integración de la empresa en el Instituto Nacional de Hidrocarburos junto con las refinerías de Empetrol. Hubo que esperar a 1987 para que surgiese el grupo Repsol, cuyo nombre se aplicó a todas las instalaciones productivas de la corporación industrial.+denominación orixinal do complexo Petrolíber, foi substituída en 1981 tras integración da empresa no Instituto Nacional de Hidrocarburos xunto coas refinerías de  Empetrol. Houbo que esperar a 1987 para que xurdise o grupo Repsol, cuxo nomee aplicouse a todas as instalacións produtivas da corporación industrial.
  
-En sus cuatro décadas media de vida, la refinería experimentó su primera ampliación los seis años de su apertura, ya que en 1970 duplicó su superficie para destilar 4 millones de toneladas de crudo al año. En 1979 la planta volvió a crecer para alcanzar los millones de toneladas tres años después se construyó en Nostián el Área de Conversión. A lo largo de los noventa se instalaron diferentes unidades en el complejo, como la de cogeneración de energíamientras que las construidas en 2005 redujeron de forma notable la emisión de azufre</blockquote>+Nas súas catro décadas media de vida, refinería experimentou súa primeira ampliación aos seis anos da súa apertura, xa que en 1970 duplicou a súa superficie para destilar 4 millóns de toneladas de cru ao ano. En 1979 a planta volveu crecer para alcanzar os millóns de toneladas tres anos despois construíuse en  Nostián a área de Conversión. Ao longo dos noventa instaláronse diferentes unidades no complexo, como de  cogeneración de enerxíamentres que as construídas en 2005 reduciron de forma notable emisión de xofre</blockquote>
  
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
-===== La "suerte" de trabajar en La Refinería =====+===== "sorte" de traballar na Refinería =====
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-[[http://www.lavozdegalicia.es/coruna/2011/12/18/0003_201112H18C9993.htm|25 años de la suerte de la refinería]]+[[http://www.lavozdegalicia.es/coruna/2011/12/18/0003_201112H18C9993.htm|25 anos da sorte da refinería]]
  
-El gordo de Navidad cayó en la ciudad en cuatro ocasiones, en los años 1903, 1958, 1974 2003, pero realmente le venía grande el nombre por las cuantías que dejóEl premio instalado en la memoria colectiva fue el segundo, que tocó en la refinería en 1986 y dejó más de 7.000 millones de pesetas (una cantidad que superaría los 42 millones de euros actuales). Estuvo muy repartido y los trabajadores se llevaron desde participaciones premiadas con 4.800.000 pesetas -las que correspondían a mil pesetas-, a los 96 millones que recibió Manuel Figueroa Figueroa, un empleo del servicio de mantenimiento de la factoría que invirtiera 20.000 pesetas y al que se señaló como máximo agraciado. Siguió trabajando y según sus antiguos compañeros, que recordaron estos días en las instalaciones de La Voz el 25.º aniversario de la lluvia de millones en la ciudad, este vecino de Nostián falleció recientemente.+gordo de Nadal caeu na cidade en catro ocasiones, nos anos 1903, 1958, 1974 2003, pero realmente víñalle grande o nome polas contías que deixoupremio instalado na memoria colectiva foi o segundo, que tocou na refinería en 1986 e deixou máis de 7.000 millóns de pesetas (unha cantidade que superaría os 42 millóns de euros actuais). Estivo moi repartido e os traballadores levaron desde participacións premiadas con 4.800.000 pesetas -as que correspondían a mil pesetas-, aos 96 millóns que recibiu Manuel Figueroa Figueroa, un emprego do servizo de mantemento da factoría que investise 20.000 pesetas e ao que se sinalou como máximo agraciado. Seguiu traballando e segundo os seus antigos compañeiros, que lembraron estes días nas instalacións da Voz 25.º aniversario da choiva de millóns na cidade, este veciño de  Nostián faleceu recentemente.
  
-Manuel Barral, que trabajaba como operador de campo en las instalaciones que en aquel momento gestionaba Empetrol; Juan José Bello Galdo, que estaba en mantenimiento; Jesús Mourazos, empleado en proceso de datos, Antonio Rico García, operador de seguridad, representan a gran parte de los premiados, aquellos que tenían una única participación y se llevaron 4,8 millones de los de entonces. Fernando Canalejo Sánchez, también operador, tuvo más suerte y logró el dobleya que se había hecho con dos participaciones, pero apunta que pudieron ser másPodría haber igualado a Figueroa Figueroa, pero primero no le quisieron vender más por si no llegaba para todos y la que logró después la repartió al salir de la factoría.+Manuel  Barral, que traballaba como operador de campo nas instalacións que naquel momento xestionaba  Empetrol; Juan José Belo  Galdo, que estaba en mantemento; Jesús  Mourazos, empregado en proceso de datos, Antonio Rico García, operador de seguridade, representan a gran parte dos premiados, aqueles que tiñan unha única participación e levaron 4,8 millóns dos de entón. Fernando Canalejo Sánchez, tamén operador, tivo máis sorte e logrou o dobrexa que se fixo con dúas participacións, pero apunta que puideron ser máisPodería igualar a Figueroa Figueroa, pero primeiro non lle quixeron vender máis por se non chegaba para todos e a que logrou despois repartiuna ao saír da factoría.
  
-Los trabajadoresmás allá del júbilo inicial y las conversaciones apresuradas con la familia, siguieron trabajandoMourazos, que recuerda ahora que había rechazado en su día comprar más participaciones, destaca que llegaron a haber ocho captadores de clientes en el comedor de la refinería intentando sellar acuerdos con los afortunados.+Os traballadoresmáis aló do xúbilo inicial e as conversacións apresuradas coa familia, seguiron traballandoe  Mourazos, que lembra agora que rexeitara no seu día comprar máis participacións, destaca que chegaron a haber oito  captadores de clientes no comedor da refinería tentando selar acordos cos afortunados.
  
 \\ \\

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki