Herramientas de usuario

Herramientas del sitio


misteiras

Diferencias

Muestra las diferencias entre dos versiones de la página.

Enlace a la vista de comparación

Ambos lados, revisión anteriorRevisión previa
Próxima revisión
Revisión previa
misteiras [2016/01/17 18:13] – [Misteiras] isabelmisteiras [2024/02/22 14:46] (actual) – editor externo 127.0.0.1
Línea 1: Línea 1:
-<blockquote>En julio de 1888, en la fábrica de cerillas Bryant & May, en Bow, al este de Londres, las 1.400 obreras de la empresa, conocidas como ‘the matchwomen’ (las cerilleras), se declararon en huelga. **La sociedad victoriana se escandalizó**, no por las condiciones en las que trabajabansino **porque el lugar para las mujeres no era la fábrica, sino el hogar**. Hacían cerillas respirando el tóxico fósforo blanco durante 14 horas al día, sus salarios bajaron al nivel de 1878 y los castigos y las multas respondían a la arbitrariedad. ([[http://www.elmundo.es/elmundo/2013/06/14/cultura/1371220750.html|Fuente]])+<blockquote>En xullo de 1888, na fábrica de mistos  Bryant &  May, en  Bow, ao leste de Londres, as 1.400 obreiras da empresa, coñecidas como ‘ the  matchwomen’ (as  cerilleras), declaráronse en folga. **A sociedade  victoriana escandalizouse**, non polas condicións nas que traballabansenón **porque lugar para as mulleres non era fábrica, senón o fogar**. Facían mistos respirando tóxico fósforo branco durante 14 horas ao día, os seus salarios baixaron ao nivel de 1878 e os castigos e as multas respondían á arbitrariedade. ([[http://www.elmundo.es/elmundo/2013/06/14/cultura/1371220750.html|Fuente]])
 </blockquote> </blockquote>
  
Línea 5: Línea 5:
 ---- ----
  
-===== Historias de A Coruña =====+===== Historias da Coruña =====
  
 [[http://www.lavozdegalicia.es/hemeroteca/2007/01/13/5451907.shtml|Un incendio con fósforo]] [[http://www.lavozdegalicia.es/hemeroteca/2007/01/13/5451907.shtml|Un incendio con fósforo]]
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-Historias de A Coruña | Edificios en llamas+Historias da Coruña | Edificios en chamas
  
-Uno de los incendios más sonados en A Coruña durante las primeras décadas del siglo XX fue el de la Fábrica de Cerillastambién conocida como la de Zaragüeta, pues así se apellidaba su propietario. Ubicada en el número 17 de la calle Castiñeiras, funcionaba desde 1871. Su dueño era hasta entonces el propietario de la factoría de Irún, pero debido a las dificultades causadas en el País Vasco por las guerras carlistas decidió trasladarse a la capital coruñesa a las instalaciones donde había funcionado con anterioridad una nave de fundición de Manuel Solórzano.+Un dos incendios máis soados na Coruña durante as primeiras décadas do século  XX foi o da Fábrica de Mistostamén coñecida como de  Zaragüeta, pois así se  apellidaba o seu propietario. Situada no número 17 da rúa Castiñeiras, funcionaba desde 1871. O seu dono era ata entón o propietario da factoría de Irún, pero debido ás dificultades causadas no País Vasco polas guerras  carlistas decidiu trasladarse á capital coruñesa ás instalacións onde funcionara con anterioridade unha nave de  fundición de Manuel  Solórzano.
  
-A partir de 1898, la empresa se incorporó al monopolio del Estado sobre los fósforos, que había sido establecido en 1892, funcionando como arrendataria del mismoLa fábrica proporcionaba trabajo cerca de un centenar de mujeres que, a comienzos del siglo XX, ganaban entre 9 21 pesetas a la semana, trabajando en régimen de destajo. Eran conocidas popularmente como las misteiras, y, sobre ellas y sus reivindicaciones socialespublicó un libro la historiadora Ana Pose (Fundación Luis Tilve, 1999).+A partir de 1898, empresa incorporouse ao monopolio do Estado sobre os fósforos, que fora establecido en 1892, funcionando como arrendataria do mesmofábrica proporcionaba traballo preto dun centenar de mulleres que, a comezos do século  XX, gañaban entre 9 21 pesetas á semana, traballando en réxime de  destajo. Eran coñecidas popularmente como as  misteiras, e, sobre elas e as súas reivindicacións sociaispublicou un libro historiadora Ana Pouse (Fundación Luís Tilve, 1999).
  
-Y fue el 9 de junio, sábado, cuando se declaró el incendio, poco después de que las empleadas hubiesen finalizado su trabajoLa causa parece que fue fortuitaaunque debida al material inflamable que almacenaba. Pronto el fuego alcanzó grandes dimensiones y pudo verse desde numerosos lugares de la ciudad. Tras avisar al parque de bomberoslas campanas de las iglesias daban la señal de alerta. La mayor dificultad fue que la bomba de vapor no podía actuar, pues pronto se quedó sin agua que la alimentase, ycuando se quiso tomar del pozo de una finca cercanahubo oposición de algunos vecinos pues la gente les iba destrozar los sembradosteniendo que imponerse al final la Guardia Civil para conseguir el líquido elemento.+E foi o 9 de xuño, sábado, cando se declarou o incendio, pouco despois de que as empregadas finalizasen o seu traballocausa parece que foi fortuítaaínda que debida ao material inflamable que almacenaba. Pronto o lume alcanzou grandes dimensións e puido verse desde numerosos lugares da cidade. Tras avisar ao parque de bombeirosas campás das igrexas daban o sinal de alerta. A maior dificultade foi que bomba de vapor non podía actuar, pois pronto quedou sen auga que alimentase, ecando se quixo tomar do pozo dunha leira próximahoubo oposición dalgúns veciños pois xente ía esnaquizar os sementadostendo que impoñerse ao final a Garda Civil para conseguir líquido elemento.
  
 Crónica Crónica
  
-No obstantela fábrica quedó completamente destruidacon la excepción de algunos útiles que pudieron salvar las propias empleadasLa Voz informó ampliamenteen su primera páginadel siniestroLa crónica, que llevaba el sello de su futuro director Alejandro Barreiro, comenzaba así: «Acababa ayer el día tranquilo en La Coruña, sin emocionescuando se extendió por la población la triste noticia: estaba ardiendo la antigua fábrica de fósforos de Zaragüeta, un establecimiento popular en toda España y muy simpático».+Con todofábrica quedou completamente destruídacoa excepción dalgúns útiles que puideron salvar as propias empregadasVoz informou amplamentena súa primeira páxinado sinistrocrónica, que levaba o selo do seu futuro director Alejandro Barreiro, comezaba así: «Acababa onte o día tranquilo na Coruña, sen emociónscando se estendeu pola poboación a triste noticia: estaba a arder a antiga fábrica de fósforos de  Zaragüeta, un establecemento popular en toda España e moi simpático».
  
-Como anécdota, triste, hay que citar que, aprovechando la confusión del incendio, muchas personas fueron sorprendidas llevándose paquetes con cajas de fósforos, siendo necesario el cacheo.+Como anécdota, triste, hai que citar que, aproveitando a confusión do incendio, moitas persoas foron sorprendidas levándose paquetes con caixas de fósforos, sendo necesario cacheo.
  
-El efecto inmediato del siniestro fue que las obreras se quedaron sin trabajo, apuntando La Voz: «El voraz incendio ha llevado la miseria a cien honrados modestos hogares, alimentados hasta hoy por reducidos, pero bien administrados jornales».+efecto inmediato do sinistro foi que as obreiras quedaron sen traballo, apuntando Voz: «O  voraz incendio levou a miseria a cen honrados modestos fogares, alimentados ata hoxe por reducidos, pero ben administrados xornais».
  
-Sin embargoy gracias a un intenso esfuerzola fábrica reanudó su trabajo el 20 de diciembre del mismo añoaunque las obras, dirigidas por el arquitecto Juan de Ciórraga, estaban sin terminar todavíaaprovechando que las naves tenían sus cubiertas colocadas.+Con todoe grazas a un intenso esforzofábrica renovou o seu traballo o 20 de decembro do mesmo anoaínda que as obras, dirixidas polo arquitecto Juan de  Ciórraga, estaban sen terminar aíndaaproveitando que as naves tiñan as súas cubertas colocadas.
  
-Los trabajos de reconstrucción quedarían terminados a finales de 1907, pero la fábrica cerró sus puertas a mediados de febrero de 1908, pues había expirado el contrato que el sindicato del fósforo tenía con el Estado, **quedando en la calle sus empleadas que, entonces ganaban entre 1,50 3 pesetas diarias (los obrerosunos 12, cobraban entre 2,75 4 pesetas).** No obstante, a primeros de marzo, el personal despedido volvió a la factoría, pues Zaragüeta firmó otro contrato con el Estado, comprometiéndose entregarle cada mes el doble de la producción anterior.+Os traballos de reconstrución quedarían terminados a finais de 1907, pero a fábrica pechou as súas portas para mediados de febreiro de 1908, pois expirara o contrato que sindicato do fósforo tiña co Estado, **quedando na rúa as súas empregadas que, entón gañaban entre 1,50 3 pesetas diarias (os obreirosuns 12, cobraban entre 2,75 4 pesetas).** Con todo, a primeiros de marzo, o persoal despedido volveu á factoría, pois  Zaragüeta asinou outro contrato co Estado, comprometéndose entregarlle cada mes o dobre da produción anterior.
  
-**Guerra civil y cierre**+**Guerra civil e peche**
  
-Aunque en plena Guerra Civil española, la fábrica cerró durante varios meses, pronto reanudó su trabajo, a principios de mayo de 1938, pues durante el conflicto bélico habían quedado destruidas las factorías de fósforos de Irún Oviedo, no funcionaba la madrileña de Carabanchel y no podía contarse, por estar en zona republicana, las de Valencia Alcoy, disponiendo la España de Franco las de Sevilla, Tarazona Palma.+Aínda que en plena Guerra Civil española, fábrica pechou durante varios meses, pronto renovou o seu traballo, a principios de maio de 1938, pois durante o conflito bélico habían quedado destruídas as factorías de fósforos de Irún Oviedo, non funcionaba madrileña de  Carabanchel e non podía contarse, por estar en zona republicana, as de Valencia e  Alcoy, dispoñendo a España de Franco as de Sevilla,  Tarazona Palma.
  
-**Para trabajar en la nueva etapa de la fábrica, era necesario presentar certificados de adhesión al Movimiento Nacional, motivo por el cual serían rechazados parte de los antiguos empleados**. En total, reanudaron la actividad cerca de 300 obreros.+**Para traballar na nova etapa da fábrica, era necesario presentar certificados de adhesión ao Movemento Nacional, motivo polo cal serían rexeitados parte dos antigos empregados**. En total, renovaron a actividade preto de 300 obreiros.
  
-La empresa dejó su actividad en los años 50. Hoy sólo queda como recuerdo una estatua de homenaje a las misteiras en la plaza de Monforte, original del escultor Xosé Castiñeiras, inaugurada en noviembre del 2000.+empresa deixou a súa actividade nos anos 50. Hoxe só queda como lembro unha estatua de homenaxe ás  misteiras na praza de Monforte, orixinal do escultor Xosé Castiñeiras, inaugurada en novembro do 2000.
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
-===== Contexto histórico-sectorial: El atraso de España =====+===== Contexto histórico-sectorial: atraso de España =====
  
 <WRAP center round box 90%> <WRAP center round box 90%>
-  * [[http://www.raco.cat/index.php/HistoriaIndustrial/article/viewFile/258169/345514|David y Goliat. La industria cerillera española en perspectiva internacional (1892-1956)]]+  * [[http://www.raco.cat/index.php/HistoriaIndustrial/article/viewFile/258169/345514|David y Goliat. industria  cerillera española en perspectiva internacional (1892-1956)]]
  
-Son cinco los factores  que hacen de la industria  cerillera un interesante campo de investigación para la historia empresarial  e industrial  de la España contemporánea.  Desde el punto  de vista teórico cabe destacar+Son cinco os factores  que fan da industria cerillera un interesante campo de investigación para historia empresarial  e industrial da España contemporánea. Desde punto de vista teórico cabe destacar
  
-  - En primer lugar, que los fósforos fueron uno de los monopolios del Estado español, desde 1892 hasta 1956.  +  - En primeiro lugar, que os fósforos foron un dos monopolios do Estado español, desde 1892 ata 1956.  
-  - En segundo lugar, este monopolio estuvo arrendado a la iniciativa privada concretamente a una empresa de carácter familiar, el Grupo Fierro. +  - En segundo lugar, este monopolio estivo arrendado á iniciativa privada concretamente a unha empresa de carácter familiar, Grupo Fierro. 
-  - En tercer lugar, los fósforos constituyeron uno de los sectores en los que España protagonizó una temprana internacionalización con presencia en Portugal  desde 1925, en Marruecos desde 1937 en diversos países de Iberoamérica desde el final de la Guerra  Civil española. Esta expansión  permite, asimismo, destacar la importancia del capital social como estrategia de crecimiento de una empresa .  En efecto, la familia Fierro  puso de manifiesto  una notable  capacidad  para generar redes empresariales  de cooperación crear explotar  ese capital  social que fue protagonista del crecimiento  exterior  del Grupo . +  - En terceiro lugar, os fósforos constituíron un dos sectores nos que España protagonizou unha temperá internacionalización con presenza en Portugal  desde 1925, en Marrocos desde 1937 en diversos países de Iberoamérica desde final da Guerra  Civil española. Esta expansión  permite, así mesmo, destacar importancia do capital social como estratexia de crecemento dunha empresa .  En efecto, familia Fierro  puxo de manifesto  unha notable  capacidade  para xerar redes empresariais  de cooperación crear explotar  ese capital  social que foi protagonista do crecemento  exterior  do Grupo . 
-  - En cuarto  lugar, el sector fosforero  es especialmente interesante  desde el punto de vista internacional por su carácter de oligopolio, cuya trayectoria ha ido muy en paralelo a la industria  del tabaco. Su estrategia se basó en la producción a gran escala, en el crecimiento horizontal, en la competencia al principio ymuy pronto, en el recurso a los acuerdos de colaboración. +  - En cuarto  lugar, sector  fosforero  é especialmente interesante  desde punto de vista internacional polo seu carácter de  oligopolio, cuxa traxectoria foi moi en paralelo á industria  do tabaco. A súa estratexia baseouse na produción a gran escala, no crecemento horizontal, na competencia ao principio emoi pronto, no recurso aos acordos de colaboración. 
-  - En quinto  lugar, y ya desde un punto  de vista más concreto, cabe señalar que la industria  fosforera española ha sido muy poco estudiada . Existen escasos trabajos que abordan perspectivas  concretas, en especial la laboral.+  - En quinto  lugar, e xa desde un punto  de vista máis concreto, cabe sinalar que industria   fosforera española foi moi pouco estudada . Existen escasos traballos que abordan perspectivas  concretas, en especial laboral.
  
-Estas páginas ofrecen un primer acercamiento al sector fosforero en España .  Pretendemos poner  de relieve **la importancia de esta pequeña  industria que, a pesar de su atraso tecnológico y del escaso valor añadido  de su producto final, constituyó uno de los pocos sectores en los que España participó tempranamente con cierto éxito en el mercado internacional**. Cronológicamente, este trabajo se detiene en **1956, fecha en la que fue suprimido  el monopolio español sobre la fabricación  y venta de cerillas y en la que España  ya estaba establecida en el mercado norteafricano y en el iberoamericano**.+Estas páxinas ofrecen un primeiro achegamento ao sector  fosforero en España .  Pretendemos poñer  de relevo **importancia desta pequena  industria que, a pesar do seu atraso tecnolóxico e do escaso valor engadido  do seu produto final, constituíu un dos poucos sectores nos que España participou  tempranamente con certo éxito no mercado internacional**. Cronoloxicamente, este traballo detense en **1956, data na que foi suprimido  monopolio español sobre fabricación  e venda de mistos e na que España  xa estaba establecida no mercado norteafricano e no iberoamericano**.
 </WRAP> </WRAP>
 \\ \\
 +===== A  cerillera de Andersen  =====
  
 +<WRAP center round box 90%>
 +A Pequena  Cerillera (ou A Nena dos Fósforos) é un conto de fadas escrito por  Hans  Christian Andersen e publicado por primeira vez en 1848. Na Dinamarca dos tempos de Andersen estaba prohibido  mendigar, e moitos pobres dedicábanse a fabricar mistos e vendelas nas rúas, desta forma ninguén podía acusarlles de  mendigar.
 +
 +Parece que Andersen escribiu o seu conto simplemente para facernos chorar como madalenas, pero realmente para o danés o final da historia é feliz. Non é que o escritor #gozar con que as pobres nenas pobres, xeadas e famentas morran soas na rúa, senón porque segundo as crenzas relixiosas tanto súas como da época, o máis feliz para a nena era poder estar coa súa avoa nun paraíso sen fame, frío nin dor... imos, que a moza debería darse cun canto nos dentes con poder ter un final tan "feliz".
 +
 +Ao longo do conto, Andersen vai describindo aos poucos como é o proceso de hipotermia que sofre a nena. Coa hipotermia leve, cando a temperatura corporal está entre os 33 e 35 graos centígrados, empezan os tremores, a confusión mental e a torpeza de movementos. A  cerillera parece sufrir todo  ésto:  tiritiona, visións e  arrinconamiento. Se hai hipotermia moderada (de 30 a 33 º C), tamén aparece a desorientación e perda de memoria. Coa hipotermia grave (menos de 30º C) pode haber perda de consciencia, baixada de tensión e mesmo a morte. Andersen non sabería moito de enfermidades, pero vai contando ao detalle polo que pasa a moza antes de morrer. [[http://cuentitisaguda.blogspot.com.es/2007_06_01_archive.html|Cuentitis aguda]].
 +</WRAP>
 +\\
  
misteiras.1453050780.txt.gz · Última modificación: 2024/02/22 14:46 (editor externo)

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki