Diferencias

Muestra las diferencias entre dos versiones de la página.

--- ferrocarril_en_galicia [2016/01/25 20:22] – isabel
+++ ferrocarril_en_galicia [2024/02/22 14:46] (actual) – editor externo 127.0.0.1
@@ Línea 1: / Línea 1: @@
-====== El ferrocarril en Galicia ======
+<blockquote>{{:1_de-datos-a-relatos:lineas-ferrocarril-galicia-1948.jpg?200 |}}**As liñas de ferrocarril en Galicia en 1948**. O trazado interno foi construído pola **West Galicia  Railway  Company**, unha compañía británica que construíu o ferrocarril entre Santiago de Compostela e Carril- Villagarcía de Arousa (15 de setembro de 1873, 42 km) e entre Carril e Pontevedra (1899, 33 km).</blockquote>
-<blockquote>{{:1_de-datos-a-relatos:lineas-ferrocarril-galicia-1948.jpg?200 |}}**Las líneas de ferrocarril en Galicia en 1948**. El trazado interno fue construido por la **West Galicia Railway Company**, una compañía británica que construyó el ferrocarril entre Santiago de Compostela y Carril-Villagarcía de Arosa (15 de septiembre de 1873, 42 km) y entre Carril y Pontevedra (1899, 33 km).</blockquote>
-\\ \\ \\
+====== O ferrocarril en Galicia ======
-**Los trazados de RENFE**
+----
+===== Pla e Cancela e o ferrocarril en Galicia =====
+<WRAP center round box 90%>
+[[http://www.lavozdegalicia.es/noticia/coruna/2016/04/11/pla-cancela-ferrocarril-galicia/0003_201604H11C6991.htm|Pla e Cancela e o ferrocarril en Galicia]]
+<blockquote>**No ano 1864 defendeu nas Cortes o incremento das axudas para construír o tren**</blockquote>
+{{ :wiki:ferrocarril-xubias_alberto-marti.jpg?500 |}} \\ \\ Foto: Alberto Martí Villardefrancos
+A súa voz resoou no hemiciclo das Cortes: A Coruña «anticipouse nos seus desexos de ter unha vía férrea a todos os demais pobos de Galicia; anticipouse tamén á provincia de Zamora». Así de contundente expresouse o deputado conservador  Benito Pla e Cancela na sesión parlamentaria do 20 de maio de 1864. Discutíase a proposición de autorizar ao Goberno para que revisase á alza a subvención para a construción do ferrocarril de Galicia. Na súa intervención, Pla e Cancela lembrou a historia.
+Segundo o disposto na Lei Xeral de Camiños de Hierro de 1855, foi a cidade da Coruña quen iniciou os estudos pertinentes para fixar o seu trazado e pedir o seu levantamento. Xurdiría entón a polémica con Vigo, que tamén ambicionaba o ferrocarril, e conveuse que a liña de Galicia fose desde Palencia por León e Ponferrada á Coruña cun ramal a Vigo que se bifurcase en Monforte; así se conseguía que os dous principais portos da costa galega estivesen comunicados co interior peninsular. Este proxecto foi aprobado polas Cortes en abril do ano 1858, engadíndose tamén outro ramal que desde Medina del Campo chegase ata a cidade Zamora.
+A primeira poxa desta liña realizouse en 1859, pero a súa licitación resultou deserta, retraídos os potenciais construtores polos elevados custos e a escasa subvención estatal. En 1861, e unha vez incrementadas as axudas, saíron a poxa con éxito os tramos casteláns, quedando marxinados os de Galicia. A demora non só debeuse ás dificultades económicas, senón tamén ás rivalidades locais entre as cidades galegas, incapaces de facer unha fronte común e avogando Vigo e Ourense por contar cun ferrocarril propio de saída cara á Meseta por Zamora. Elixido deputado en outubro 1863 por 165 votos (existía sufraxio restrinxido) polo distrito da capital coruñesa, desde o seu escano Pla e Cancela presionou ao Goberno para que sacase a poxa os tramos férreos galegos, logrando que se fixese en abril de 1864. Pero a súa licitación quedou deserta debido a que os orzamentos previstos habían quedado obsoletos pola alza de prezos.
+Este fracaso foi aproveitado por Claudio Moyano, deputado de Zamora, para defender que a liña de Galicia debía partir da súa cidade e ir a Vigo. A manobra foi combatida por Pla e Cancela quen logrou, coa súa intervención do 20 de maio de 1864, que as Cortes rectificasen á alza os orzamentos e apoiasen o proxecto orixinario de Ponferrada-A Coruña. En setembro dese ano saíu con éxito a nova licitación; con todo a súa construción iríase demorando varias décadas e non se remataría ata 1883.
+**Academia Galega**
+Foi o ensaísta Narciso  Correal e Freire de Andrade quen rescatou do esquecemento a  Benito Pla e Cancela ao convertelo en protagonista do seu discurso de entrada na Real Academia  Galega no ano 1942, destacando o seu perfil de xurista e de  tribuno moderado e católico defensor dos intereses coruñeses e galegos. Por eses méritos, en 1944 o Concello coruñés dedicoulle unha rúa.
+Historias con Historia: A rivalidade con Vigo e Ourense atrasou a construción da liña férrea.
+</WRAP>
+\\
+===== Anos 60: ao marxe do "desarrollismo" =====
+<WRAP center round box 90%>
+**1963: "Boas noticias" para A Coruña** [[http://hemeroteca.lavanguardia.com/preview/1965/04/06/pagina-6/33558689/pdf.html|Hemeroteca La Vanguardia]]
+{{ :wiki:ferrocarril_hemeroteca-la-vanguardia_6abril1963.jpg?500 |}}
+**Os trazados de RENFE**
 |  **1985** \\ {{ :1_de-datos-a-relatos:renfe-1985.jpg?250 |}}  |  **1994** \\ {{ :1_de-datos-a-relatos:renfe-1994.jpg?250 |}}  |  **2010** \\ {{ :1_de-datos-a-relatos:renfe-2010.jpg?250 |}}  |
-  * **La estela de lo político y la falta de estrategia**: [[http://dmudanza.tumblr.com/post/93698166003/trenes-en-via-muerta-lineas-abandonadas|Trenes en vía muerta]]
+  * **A estela do político e a falta de estratexia**: [[http://dmudanza.tumblr.com/post/93698166003/trenes-en-via-muerta-lineas-abandonadas|Trenes en vía muerta]]
+</WRAP>
+\\
+===== A Estación do Norte =====
+<WRAP center round box 90%>
+|  \\ {{ :wiki:estacion_del_norte.jpg?400 |}}  |  {{ :wiki:estaciondelnorte-1961.jpg?350 |}}  |
+|  {{ :1_de-datos-a-relatos:puente-gaiteira.jpg?350 |}} \\ Puente de la Gaiteira para cruzar las vias del tren de la estación del norte  |    |
+</WRAP>
+\\
+====== A influencia do ferrocarril na organización do territorio ======
+<WRAP center round box 90%>
+[[http://www.ub.edu/geocrit/b3w-717.htm|Estudio: Ferrocarril, territorio e cidades]]
+A influencia do ferrocarril na organización do territorio e na evolución da rede de cidades é ben coñecida, e deu lugar a unha ampla tradición de estudos. Pero as investigacións sobre a instalación e a evolución de redes ferroviarias experimentaron nos últimos anos un gran desenvolvemento, debido aos importantes cambios que se produciron.
+A pesar de que, no esencial, as redes de ferrocarrís construíronse por empresas privadas, desde o mesmo século  XIX existe unha ampla tendencia cara á regulación e, logo, a intervención pública, que culmina nos anos 1940 con procesos de estatalización en gran número de países. A partir dos anos 1990 a Unión Europea ha impulsado unha activa política de privatización que está a ter grandes consecuencias na organización das redes.
+Este artigo -que pon énfase na configuración das redes ferroviarias e nos impactos sobre o desenvolvemento das cidades- presenta un panorama dalgún dos debates que hoxe existen sobre estas cuestións, a partir dunha exploración da bibliografía recente publicada en España[1]. Examínanse sucesivamente, a configuración das liñas e o seu impacto sobre o crecemento urbano, a creación de redes, as desviacións entre expectativas e realidades, a incidencia das tarifas, os efectos da competencia do automóbil sobre o ferrocarril, o comezo da regulación pública ata chegar á estatalización dos ferrocarrís, e os actuais procesos de privatización.
+</WRAP>
+\\