• Propósito: Sentir a cidade como un proxecto (inter)xeneracional
• Obxectivo: Impulsar e visibilizar o proceso de reflexión
• Metodoloxía: Dialogar as biografías da memoria

Selección dun fito relevante na cidade que permita visibilizar un marco temporal o suficientemente amplo para reflexionar sobre a evolución do contexto socioeconómico, a fisionomía da cidade e á percepción da cidadanía.

Constrúese en interacción

Nacemos dotados dunha inmensa curiosidade e capacidade de asimilación pero necesítase axuda para descifrar e asimilar. Axuda, non corpiños.

O que vén dado pode resultar mesmo tranquilizador na medida que encaixa nalgún cliché pre-visto pero, demasiadas veces, esa calma aparente resulta moi pouco interesante. Porque a nosa condición humana debatese entre a inquietude e a tendencia ao equilibrio, entre o pacifismo confortable e a angustia do cambio continuo.

Definía Michel aa Vida, o cambio, como unha serie de saltos de trampolín, ás veces como unha serie de zambullidas, nas que nadamos e nadamos de illa en illa, de terra firme a terra firme. Pero, cal é esa referencia que nos permite mergullarnos? Na conversación fomos concluíndo que esa terra firme, as illas, son os logros, os materiais e os afectivos. Que eses son os illotes aos que podemos volver ou desde os cales nos podemos zambullir. Son os proxectos que concluímos “con éxito”. Son as persoas que coidamos e que nos coidan tamén ao longo da viaxe.

E é nesa tarefa de construír a propia terra firme, como nos debuxamos mutuamente e avanzamos. Porque a realidade ben (ou mal) pode prescindir do interese pero os soños e a posibilidade, nunca. Porque a esencia do éxito é un proceso dinámico que hai que traballar, paso a paso, e contemplar en perspectiva. Porque non hai construción humana na soedade:

Non só a intelixencia constrúese en interacción co outro: tamén os retos, os proxectos, os anhelos da nosa vida técense na relación con persoas que se fan relevantes para a existencia, que son significativas porque nos merece a pena pasar tempo con elas, gozar con elas, construír soños con elas, afrontar retos, superar dificultades, sentirnos parte da súa existencia, vivir en definitiva unha vida plena en comunidade (Javier Tamarit).

Un proxecto complexo, de pura xestión do coñecemento, que comporta a observación detallada da orografía geosocial da cidade, perforar na súa superficie, bombear, extraer a súa memoria e compoñer con ela unha narración que devolva á cidade a consciencia de si mesma, conecte coa súa cidadanía e faga vibrar, en cada cal, aquela corda interior na que resoan identidade, emoción, responsabilidade e compromiso na construción dun futuro que apeteza lembrar. Manel Muntada

Sen tese non hai síntese

En asuntos do audiovisual escóitase a miúdo iso de “sóbranlle 20 minutos”, pero é unha cuestión de gramática. Porque si, a gramática audiovisual pasa necesariamente pola síntese o que significa saber “que historia queremos contar”.

A síntese é unha construción. O resumo é unha compilación diminuída. A síntese entraña tese.

• O resumo é unha selección de partes articuladas en pequeno formato. A síntese é un relato propio que parte da análise máis que do esforzo reductor.

• A síntese é poliédrica, o resumo é unha suma de partes. Ante a xestión da complexidade requírense boas sínteses e non, simplemente, resumos. O Big Data fará imposibles os resumos e fará imprescindibles as sínteses.

• Os resumos levarían á parálise por análise. As sínteses implican dixestións que anteceden e oriéntanse ás decisións

• As sínteses son a resposta á complexidade, os resumos son a resposta á extensión.

Síntese na complexidade

Poder ver o que se debuxa máis aló dos muros densos da complexidade implica saber ler os trazos grosos da complexidade e recompoñelos para construír novas sínteses

• As sínteses máis potentes exprésanse con brevidade e sinxeleza pero sen simplezas.

• Para crear síntese hai que manter viva a autoexigencia da aprendizaxe, a procura constante das inspiracións que se filtren en axendas saturadas

Dialogar la memoria para huir del posibilismo abstracto

Tradición. “El auténtico educador trabaja con la herencia recibida. La examina, la critica, la mejora, la limpia, la traspasa a las siguientes generaciones en las mejores condiciones… al concepto de tradición le ha sucedido como el de autoridad, que estaba fuertemente contaminado y eso retraía a mucha gente de su empleo”

Memoria. “La memoria es aquello que permanece, pero no debe permanecer estática y, por tanto, muerta. Ha de ser un dialogo a través del tiempo… en el momento en que uno materializa esa memoria en palabras, se exterioriza respecto a nosotros… La memoria no trata de demorarse en el pasado sino de volver a medirse con él, de dialogar con él y, por tanto, si uno de verdad dialoga, ha de correr el riesgo de dejarse sorprender por la respuesta”

Saber de uno mismo. “un texto famosísimo de Aristóteles que dice que cuando uno quiere verse, descubrirse, tiene que mirarse en un espejo. Pero cuando uno quiere de verdad saber quién es, debe mirarse en un amigo, porque el amigo es otro yo, un álter ego … esto tiene mucho que ver … con la elaboración viva del recuerdo”

Vigilancia práctica. “No basta con decir “sí se puede”; hay que decir a continuación “qué” se puede. Si no, estaremos inmersos en un posibilismo abstracto