**Biografías** / **Metáforas da Memoria**
fragmentos de esa memoria excavada na cidade e que forma parte do proxecto “de Mudanza”
---- ====== O uso do tempo ====== | {{ :2_biografias:dscn0133.jpg?300 |}} | {{ :2_biografias:dscn0135.jpg?300 |}} | **O Semáforo**: [[http://blog.enimaxes.com/2016/01/comos-y-porques-iii-el-ritmo-del-tiempo/|Comos e por ques]]
//A medida que pasan os anos e fágome maior, cada vez estou máis convencido de que vivimos toda unha vida para aprender o que os nosos pais ensináronnos cando eramos nenos...// [[http://blog.cumclavis.net/2009/10/legado.html|Legado]]
{{ vimeo>149432409?700x394 }} \\ Trátase dunha peza fascinante, dura tan só 9’ e 42” e dou fe de que non só quita senón que, ao contrario, achega e engade tempo, do vivido, do interior, daquel no que repousan e cristalizan as mellores sensacións e do que adoitamos escasear. O vídeo presenta **un relato persoal, a evocación dunha vida laboral, co seu ambiente e os seus valores, moi afastada no tempo pero no que se recoñecen fitos cos que poder comparar o momento actual**. Non hai sobrevaloracións nin excesos emocionais pero si que hai **satisfacción íntima no recordo e unha revelación que se desprende, serena, do relato e que parece arroxar luz ao propio presente**. Toda esta percepción condénsase e apíñase nunha voz pausada, sinxela, que apetece oír e que vai trenzándose ao redor da construción da maqueta dun semáforo para trens. Dedos, soldador e estaño fan as veces de punto hipnótico sobre o que a voz vai desenvolvendo o seu relato. O pasado e o presente áchanse perfectamente integrados en cada punto da soldadura. {{ :2_biografias:fernand-iago_coruna-20140711.jpg?300|}}Para min **o conxunto fai evidente o tratamento do tempo, como valor, como actitude, como canle de coñecemento, como indicador de mestría e como recurso imprescindible a calquera construción**. Desde os xestos serenos e precisos do protagonista mentres manipula as súas ferramentas ata “aquelas horas que tamén lle gustaban” visitando as obras da Catedral de Santiago, hai todo un despregamento de curiosidade e o tempo aparece como unha oportunidade para ocuparse de maneira allea a calquera finalidade utilitarista, esencialmente espiritual e profundamente humanista. A cidade non aparece nun primeiro plano nin tan só vese, senón que é o pano de fondo no que se desenvolve a historia, **quizais as cidades sexan só iso, o lenzo da nosa rutina, aquel en o que pintamos de cores os fragmentos de quen lembro ou cremos ser**. A cidade como o reflexo das vidas que nela vívense a cada pouco. **[[http://blog.cumclavis.net/2015/12/el-valor-de-la-memoria-en-la-gestion.html|O valor da memoria na xestión do coñecemento]]** | Edición resumida | Trailer | | {{ vimeo>149696675?350x197 }} | {{ vimeo>150018664?350x197 }} | \\ \\ ====== O partido ====== **O brillo fugaz dos momentos eureka**: "Paralizouse o aire en toda España" {{vimeo>13267069?350x197 }} **[[http://www.enpalabras.com/blog/2011/07/la-insoportable-levedad-del-triunfo/|A insoportable levedad do triunfo]]**. A nosa especial visión de como se viviu na Coruña aquel día en que sentimos… campións. A rúa era unha festa, antes e despois. Pero o que fixo Historia non foi o triunfo senón a solidariedade do obxectivo compartido, o pensamento (case) unánime, o clamor do desexo expresado nunha soa palabra: Podemos! Pero a motivación do desexo é flor dun día… ou pouco máis. Incendiar sempre foi máis fácil que construír. Sobraba motivación pero faltaban motivos. Despois [[http://www.enpalabras.com/blog/2013/01/yo-no-estaba-yo-no-fui-yo-no-se-nada/tivemos motivos]] pero faltounos… sentido común, espírito de equipo, intelixencia colectiva, ganas de traballar… Seguramente, de todo un pouco. {{ vimeo>26290805?550x310 }} \\ Aquel ano do "Partido" quixemos recoller a euforia do desexo e o anhelo do triunfo que envolvía a cidade en contraste co baleiro e o silencio das rúas. A mirada en perspectiva sempre resulta, cando menos, curiosa. \\ ====== O mar como metáfora ====== [[http://www.enpalabras.com/blog/2014/02/oceanos-de-cemento/|Océanos de cemento]] **A beleza do temporal é innegable, o problema é non querer escoitar o que nos conta**. O groso das noticias lévallas o cemento esnaquizado e as desgrazas humanas, nalgúns casos debidas á imprudencia, individual e colectiva, e causadas polo descoñecemento das [[http://blog.enimaxes.com/2013/12/alertas-olvidadas/|alertas esquecidas]]. E das [[http://informaciongalicia.net/2014/01/anotaciones-para-nuevas-realidades-xvii-alertas-silenciadas/|silenciadas]]. En 2014 o mar converteuse en espectáculo con impresionantes imaxes pero [[http://guion.de-mudanza.net/doku.php?id=iago_gonzalez|Iago]] elixiu os momentos intermedios, entre alertas, para escoitar o que contaba. {{ vimeo>85624710?550x310 }} \\ **Historias ciudadás**: * [[historias_ciudadanas#la_pequena_historia_de_la_blanca_quiroga|A pequena historia da “Blanca Quiroga”]] * [[historias_ciudadanas#el_club_del_mar|O Club do Mar]] \\ ====== A casa das Atochas ====== [[http://www.enpalabras.com/blog/2010/12/la-cultura-pre-okupa/|A cultura pre o(kupa)]]foi o slogan acuñado a principios de 2008 por un grupo de de persoas que transformaron unha de tantas ruínas, produto da especulación urbanística, nun espazo colaborativo e cultural. A "Casa das Atochas" converteuse en todo un exemplo e símbolo de integración e espazo de liberdade. A historia non foi nova pero nunha cidade pequena todo ten máis transcendencia, sobre todo por tratarse dunha zona emblemática e con historia. Durante dous anos e medio, barrio e veciñanza recobraron unha intensidade vital non lembrada, rexurdindo do tráxico abandono provocado consentido tanto pola propiedade (promotora inmobiliaria, claro) como polos proxectos urbanísticos. Un barrio no que a destrución e o abandono poñían a alfombra perfecta á especulación.
Non pretendo transmitir unha imaxe idílica dun proxecto que, polo que ten de humano inclúe, estou segura, as súas zonas escuras. Creo que co que debemos quedarnos é cos seus ensinos: coa capacidade de traballo e de colaboración, coa ilusión que pode xerar alternativas onde non hai máis que abandono. Agora que para todo necesitamos estudos e plans estratéxicos, que nunca atopamos recursos, os feitos demóstrannos que se pode, e que a dependencia choricosa do estado non nos vai a levar a ningunha parte. Non foi leste un exemplo de emprendemento? Deixarémolo ir, como tantos outros, entre as escavadoras e os cascallos?
{{ vimeo>22285431?550x310 }} \\ ====== Con-vivencia familiar ====== O de cociñar atopou un importante nicho en TV e Internet coas súas cociñas ultramodernas e competitivas telerealidades pero o de **"a receita da avoa" parece xa un tópico de márketing** que leva traza de converterse en mito. Pero o que se esconde tras o mito non é o produto nin os ingredientes, que adoitan ser moi sinxelos, senón **o que evoca da artesanía, a man experta e a convivencia**. {{:2_biografias:carmenfaiorellas-2-300x255.jpg?150 |}}As [[http://www.enpalabras.com/blog/2014/03/orejas-de-carnaval/|orellas de carnaval]] son un postre típico galego. A receita non é ningún segredo e os ingredientes son sinxelos (o bo non necesita artificios) pero o resultado require oficio... e algúns trucos. As que prepara Carmen son espectaculares, levabamos anos dicindo que había que gravala mentres as facía e ao fin este ano tocou. E xa postos, que menos que reunir a tres xeracións na cociña: avoa, fillo e… neto tras a cámara.
Encantoume o fragmento cando molla a mesa con aceite de xirasol, pareceume totalmente subversivo [ verter aceite directamente sobre a mesa e expandilo coa man!!!] e admireime do dominio artesán sobre os recursos…e desa man… ([[http://www.enpalabras.com/blog/2014/03/orejas-de-carnaval/#comment-7280|as sensacións que provoca]])
{{ vimeo>88562850?550x310 }} \\ \\ ====== Xogos e aprendizaxe ====== [[http://www.enpalabras.com/blog/2012/07/jugaban-al-futbol/|Xogaban ao fútbol...]] {{:2_biografias:juegos-1.jpg?200 |}}Saïamos de celebrar coa familia o día do Carmen [[http://es.wikipedia.org/wiki/Virgen_del_Carmen#Espa.C3.B1a|nunha contorna que lle facía honra]] a lo que representa. En el pequeño mirador-acera, el que permiten estos pequeños reductos con esencia que aún quedan cerca de las ciudades, un grupito de niñas y niños jugaban con un balón a modo de fútbol personalizado. Pasamos con coidado tentando non molestar, e aí estaban, repousando, os vestixios do xogo anterior. Ignoro se xogaban só as nenas ou o grupo completo que agora daba patadas. E o aseguir camiñando, o cambio de perspectiva fíxonos sorrir. Tampouco se se foi pura casualidade, pero está claro que a mirada adulta fabrica contextos á súa medida. Ou será que se nos esqueceu que o natural, a natureza, segue o seu curso? Isto dos puntos de vista… {{ :2_biografias:juegos-2.jpg?500 |}} \\ \\ ====== O río de Monelos ====== | {{ :2_biografias:rio-monelos_hemeroteca-la-vanguardia_6abril1963.jpg?380 |}} \\ **[[http://hemeroteca.lavanguardia.com/preview/1965/04/06/pagina-6/33558689/pdf.html|Hemeroteca La Vanguardia, 6 abril de 1963]]** | \\ \\ \\ {{ :2_biografias:rio-monelos-canalizacion.png?380 |}} \\ **Obras de canalización do río** | | {{ :2_biografias:rio-monelos-lavando.jpg?380 |}} \\ [[historias_ciudadanas#la_granja_agricola_experimental|Os oficios da augua]] | \\
O Rego dos Xudeus (seguramente non chamado así en todo o seu curso) nace aproximadamente máis arriba da Coiramia e baixa -hoxe canalizado e soterrado, ao xeito do Río de Monelos -polo que é a zona da Rúa de San Vicenzo, Asturias, Biscaia ou Antonio Viñes cara a Catro Camiños, indo morrer á Palloza, onde estaría -antes da construción do porto -a Pena dos Xudeus, que serviu tamén como cemiterio desta comunidade, cando menos na época medieval. Tamén hai outro pequeno rego procedente de Nelle ou Santa Margarida que baixaba pola Falperra e é de supoñer que alimenta o lavadoiro que había alí até hai non tantos anos. No caso do dos Xudeus, como acontece con todos os ríos de memoria soterrada, a súa rebeldía abrolla ás veces dos sumidoiros, a xeito de fedores (mítico é o cheiro da Rúa Asturias) ou mesmo enchentes (ocasionalmente na Rúa Biscaia, Vítor López Seoane, Antonio Viñes, Félix Estrada Catoira...). A auga busca sempre o seu sitio, por moito que o urbanismo disparatado non queira.
 \\ ====== A postal da cidade ====== \\
\\ \\