las_industrias_del_puerto [dMudanza: Construyendo la Memoria del Futuro]

Esta página es de solo lectura. Puedes ver la fuente pero no puedes cambiarla. Pregunta a tu administrador si crees que esto es incorrecto.
====== As industrias do porto ======

===== A Artística, un imperio de hojalata =====

<WRAP center round box 90%>
[[los_relatos#las_industrias_del_puerto|As industrias do porto]]

Pouco se coñece da evolución económica e financeira da Artística durante estes primeiros anos e os datos dispoñibles resultan paradoxais: por unha banda, en 1902 daba emprego a uns 60 operarios, e tiña unha facturación de 6 millóns de pesetas, e por outro, a liquidación revelou que non figuraba como un negocio moi próspero. En 1909 os socios decidiron prorrogar a sociedade, porque aínda que o negocio había ido mal, interesáballes continuar a actividade empresarial.

Isto débese a que o maior negocio para un fabricante de envases galego estaba en desenvolver aquela actividade para a que dispoñía dun número maior de clientes, e esa era a conserva de peixe. Na cidade herculina e as súas contornas non existían un gran número de fábricas de conservas, razón pola que tiveron que dedicarse a outras ocupacións, incluída a impresión sobre papel. A actividade conserveira estaba realmente no sur, na ría de Vigo e alí dirixiuse José Suárez  Pumariega, irmán de  Germán, para instalar un taller no Areal vigués e fundar un negocio en 1906 co seu irmán e o seu socio Salgado. Entre as dúas Artísticas e a Metalúrxica cubrían a demanda galega e fabricaban ademais para outras áreas peninsulares.

Manuel Salgado morreu en 1910 pero a súa viúva continuou coa sociedade durante 9 anos máis. Aínda que no momento da súa disolución, a empresa non posuía grandes activos, entre eles destacaban as propiedades, a maquinaria, a instalación eléctrica e as materias primas.

A empresa cambiou de nome en 1930, e de chamarse  Germán Suárez e Salgado  SRC, pasou a denominarse A Artística-Suárez  Pumariega, con domicilio en Juan Flórez 102. Os catro socios iniciais foron a viúva de Salgado, María da Aciñeira González Branco, e os fillos de  Pumariega. O obxecto social da nova empresa resultaba idéntico ao da antiga: a fabricación e  explicitación de toda clase de estampaxes de folla de lata, metal, papel, cartón e construción de envases de  hojalata. O consello de redacción quedou formado por María da Aciñeira González Branco e os seus fillos -una das fillas estaba casada con Demetrio  Salorio  Rubine, da familia de empresarios coruñeses  Rubine-. Desta forma, foise introducindo a segunda xeración de emprendedores.

A Artística non se viu afectada pola Guerra Civil, xa que nunca sufriu dificultades aprovisionamento de folla de lata. A produción, ademais, creceu neste período -as conservas tiñan boa saída no Exército para as poboacións ocupadas e mesmo para exportar a Alemaña-. En 1938, con todo, a conxuntura optimista comezou a desvanecerse: a fábrica foi  militarizada. A partir dese momento, o resto do negocio experimentou unha serie de problemas, ao deixar de recibir as subministracións habituais.

As restricións non deixaron de producirse. Durante 1939, e debido á entrada de Alemaña na guerra, fíxose máis difícil importar a folla de lata. A isto hai que engadir as dificultades para alcanzar a provisión doutras materias primas, polo que os resultados negativos comezaron a asomar na conta de resultados.

Cara a finais da década dos corenta, os custos de produción aumentaron de maneira "alarmante e #incontido", segundo a empresa. Tratábase de gastos xerais e de fabricación, cargas sociais e prezos das materias primas. Para poder vender unha produción menor que nos anos da guerra, a empresa tivo que rebaixar os prezos. Aínda que os beneficios creceron de maneira extraordinaria durante a contenda civil, durante a posguerra experimentaron unha situación de retroceso na que tiveron moito que ver a falta de materias primas e enerxía, pero tamén as políticas económicas do primeiro franquismo, que incluíron as conservas entre os produtos de prezos intervidos.

En 1952 remitiron as restricións á adquisición de materias primas, así como as limitacións á incorporación de nova maquinaria, co que se conseguiu completar a modernización da sección de fabricación de envases. Con todo, o problema máis grave, o da crise da conserva, non parecía emendarse.

A terceira xeración fíxose cargo da empresa en 1953 nunha situación na que a conxuntura comezaba a mellorar. Os problemas, con todo, non desapareceron, e os custos de produción experimentaran un forte impulso, mentres que a conta de resultados, a facturación e os beneficios descendían de maneira sensible.

Privada en gran parte dos seus clientes, A Artística viuse abocada a unha existencia  lánguida e de conservación dos activos, pero sen ningunha iniciativa de interese que a estimulase a situarse de novo nas súas posicións anteriores á Guerra civil, de modo que os seus administradores inseríronse no mundo da burocracia da patronal franquista.

Durante os 60, os empresarios da conserva tentaron mellorar a súa situación anterior e comezaron cunha primeira diversificación no sector, pese a escaseza de sardiña e a perda dos mercados exteriores. Neste momento produciuse un novo cambio de domicilio e a empresa trasladouse á estrada de  Nostián, nas parroquias de San Pedro de  Visma e  Pastoriza, nunha aparente fuxida cara adiante. Os elevados ingresos que debeu proporcionar o amplo e espléndido solar de Juan Flórez, unha das vías de maior demanda de construción residencial, non se traduciron en investimentos tendentes a recuperar as posicións perdidas respecto a os anos 30.

A crise dos 70 afectou profundamente á Artística, unha situación da que nunca chegou a recuperarse, cuns créditos pendentes que lle resultaba moi complicado devolver. Os exercicios negativos sucedéronse pola alza das materias primas e enerxía e a caída das vendas nun contexto de maior competencia. 

En 1981 presentou suspensión de pagos, e ao ano seguinte, creouse A Artística Laboral, que logrou subsistir aínda dous anos máis. A empresa, que finalizara así unha longa existencia case centenaria, sucumbiu ás malas prácticas económicas do franquismo - autarquía e ausencia de competencia- e non soubo resistir o impacto da  desregulación do mercado nos anos 70. A súa homóloga viguesa que, por outra banda, conseguiu manterse en pé e foi absorbida en 2004 pola multinacional alemá  Altana, conseguiu celebrar os100 anos en activo en 2006.

(Alonso, Luís;  Lindoso, Elvira; Vilar,Margarita. Construíndo empresas.A traxectoria dos  emprendedorescoruñeses en perspectiva histórica.)

* Curioso documental sobre A Artística de Vigo**

{{ youtube>Cwr94p0bwO4?550x310 }}

[[http://youtu.be/PsrnKE1ss3s|Parte I]]

[[http://youtu.be/2L6SXCq_Siw|Parte III]]

[[http://youtu.be/TUjPnz2mOBI|Parte IV]]

</WRAP>