conversando_con [dMudanza: Construyendo la Memoria del Futuro]

Esta página es de solo lectura. Puedes ver la fuente pero no puedes cambiarla. Pregunta a tu administrador si crees que esto es incorrecto.
<fs large><fc #6495ed>**Biografías da memoria**</fc></fs>  /  <fs x-large><fc #6495ed>**Conversando con...**</fc></fs>

<blockquote>
{{ http://www.enpalabras.com/blog/wp-content/subidas/2018/02/Conversar-600x315.jpg?600 |}}
Nada hai máis interdisciplinar que a realidade e o fluír do pensamento, por máis que as regras e normativas esfórcense en  compartimentar. Con todo a potencia das ideas de nada serve se non poden ser compartidas.

A cidade é o contexto no que **se desenvolven múltiples laboratorios cidadáns** e é, por definición, multidisciplinar. Pero non é suficiente, necesitamos indagar e evolucionar nas conexións para chegar ao coñecemento interdisciplinar. [[http://www.enpalabras.com/blog/2015/12/la-economia-a-pie-de-calle/|A economía a pe de rúa]]</blockquote>
\\

====== Conversar para guionizar a realidade ======

<WRAP center round box 95%>
**[[http://www.enpalabras.com/blog/2018/04/hacer-hallazgos-no-es-una-habilidad-es-un-punto-de-vista/|Facer achados non é unha habilidade, é un punto de vista]]**

Considerando que o contexto é, por definición, pura dinámica de cambio, o problema dos puntos de vista é que tendemos a esquecer que o seu proceso de construción é, en gran medida, circunstancial. É dicir, unha vivencia persoal pero altamente dependente do todo que nos rodea e que afrontamos de diferentes maneiras:

<blockquote>É nos detalles no que nos delatamos as persoas. Aos feitos importantes poucas veces chegamos por vontade propia, adoitan ser as circunstancias as que nos empuxan, por iso non serven para definirnos como persoas ([[http://elclubdelosdomingos.com/musica-blanca/|Música Blanca]])</blockquote>

Con todo, nese traxecto que empeza e termina na reflexión persoal, a habilidade para facer achados ten menos que ver co talento que con ser capaces de explorar e cambiar o propio punto de vista e, para iso, non hai metodoloxía máis potente que a que nos lembraba  [[http://www.enpalabras.com/blog/2014/11/la-humildad-de-la-reflexion/|Jorge Wagensberg]]:

< blockquote>Conversar é unha boa idea porque, en xeral, non ignoramos o mesmo que nos empuxan, por iso non serven para definirnos como persoas ([[http://elclubdelosdomingos.com/musica-blanca/|Música Blanca]])</blockquote>

Sen ter en conta os eslabóns nos que se tece a nosa faceta máis social, manterse ao día é complicado porque a vertixe do progreso nos balancea entre nostalxias e apocalípticos prognósticos. E, con todo, a cidadanía búscase a vida.
</WRAP>




====== "Conversando con" realizados no marco deste proxecto ======

----
===== Antonio Fontenla =====

<WRAP center round box 95%>

{{vimeo>159387659?350x197 }}
[[https://www.cec.es/Almacen/quienes_somos/LeyTransparencia/perfil_presidente.pdf|Antonio Fontenla Ramil]] é un destacado empresario do  sertor da construción, a promoción inmobiliaria e as enerxías renovables. E é tamén, desde 2002, presidente da  Confereración de Empresarios da Coruña (CEC). e da  Confereración de Empresarios de Galicia, ademais doutra longa relación de cargos institucionaes e de representación a nivel estatal e internacional.

A súa vocación asociativa e longa experiencia levoulle a ocupar altos cargos nas organizacións empresariais coruñesa, galega, española e comunitaria. En 1994 converteuse no primeiro empresario español que ocupou a presidencia da Confederación Europea da Construción (EBC). En 2001 deixou o ámbito de representación sectorial ao asumir a presidencia da Confederación de Empresarios de Galicia, cargo que ocupou ata 2013. 

Desde 2002 ocupa tamén a Presidencia da Sociedade de Garantía  Recíproca AFIGAL. Así mesmo, é vogal do Consello de Administración da Autoridade Portuaria da Coruña e, desde 2010, Cónsul Honorario de México con xurisdición nas catro provincias galegas.

En xullo de 2012 foi galardoado co premio “á mellor traxectoria profesional” outorgado pola revista Executivos.
Pero Antonio Fontenla é, como toda persoa feita a si mesma, un gran humanista e afeccionado á historia, un excelente  conversador e un namorado da súa cidade.

**<fs medium>[[http://de-mudanza.net/2016/03/antonio-fontenla-al-trabajar-aprendes-a-donde-va-dirigido-el-conocimiento/|Conversando sobre a ciudade, a vida, o futuro...]]</fs>**

<blockquote>**“ao traballar aprendes a dónde vai dirixido o coñecemento”**</blockquote>

{{ vimeo>136461741?650x366 }} \\ \\
\\
Antonio Fontenla foi un dos primeiros  valedores do proxecto  dMudanza desde os seus inicios, alá por 2013, cando empezaba a debuxarse  [[a_orixe_da_idea|a idea orixinal]] por mor dos 50 anos de historia de [[relatos_institucionais#la_refineriauna_historia_propia|A Refinería na Coruña]]. Desde entón mantivemos máis dunha (longa) conversación que nos foi axudando a situar o proxecto no contexto da cidade desde un aspecto que sempre nos pareceu fundamental: [[http://www.enpalabras.com/blog/2015/12/la-economia-a-pie-de-calle/|a economía cidadá]].

Por situarlo de forma rápida se le suele definir como empresario y presidente de la Confederación de Empresarios. Sin embargo, ambas etiquetas son claramente insuficientes para definir todo lo que abarca su extensa, e intensa, trayectoria personal y profesional.

Por situalo de forma rápida adóitaselle definir como empresario e presidente da Confederación de Empresarios. Con todo, ambas as etiquetas son claramente insuficientes para definir todo o que abarca a súa extensa, e intensa, traxectoria persoal e profesional. 

Antonio representa a segunda xeración á fronte dunha empresa familiar que se achega aos 100 anos de historia e que foi levantada polo seu pai, a quen[[http://www.testimoniosparalahistoria.com/entrevista/antonio-fontenla-ramil/|recorda con cariño e admiración]], desde a nada:

<blockquote>//O meu pai foi un home extraordinario, feito a si mesmo. Segundo contábame a miña nai, era capaz de saír de casa con abrigo e regresar sen el, porque, se atopaba a un pobre pola rúa, regaláballo. Nacido en  Nigoi, unha aldeíña de Pontevedra, veu á Coruña a labrarse un futuro. Como necesitaba traballar, viuse obrigado a realizar todos os seus estudos en cursos nocturnos. Dotado dunha gran intelixencia natural e do don da simpatía, non tardou en  trabar amizade con xente ben relacionada, e en 1928 fundou a construtora Fontenla. A empresa foi facéndose un nome e posicionándose no sector, ata que en 1960 o meu pai morreu de enfermidade, aínda nova e activo. Como Fontenla sempre fora unha empresa moi  paternalista, recordo que centos de persoas colapsaron a rúa de casa nunha manifestación espontánea de duelo popular.//</blockquote>

Sin duda ha heredado mucho de lo que admira en su padre, pero destaca especialmente la capacidad de trabajo y su convicción en el poder de las redes, que le ha llevado durante décadas a batallar entre las innumerables tensiones del ámbito asociativo… incluso a nivel internacional. Sin embargo no le ciegan las alturas y encuentra el tiempo para conversar. Sobre todo si el tema se refiere a su ciudad, a la que adora hasta cuando pone el acento en lo que se debería haber hecho de otra manera: //"Coruña era una ciudad que vivía apaciblemente…"//

Con Antonio Fontenla inauguramos la línea de los “Conversando con” realizados específicamente para este proyecto. Porque [[a_pre-tension_da_obxectividade#puede_reflexionar_una_ciudad|o proceso de reflexión dunha cidade]] necesita moito [[http://de-mudanza.net/2016/03/aunque-se-hable-de-lo-mismo-nunca-hay-conversaciones-iguales/|espazo conversacional]] para traer a primeira liña as biografías da memoria e a súa achega a perspectiva dunha traxectoria vital que conxuga o local co global e o cotián coa perspectiva de futuro, sen perder nunca de vista a grandeza do pequeno.

Nesta conversación condénsanse boa parte dos fíos temáticos e argumentais do proxecto  dMudanza.

<fs medium>**[[https://www.cec.es/1/es-ES/Portada/1/360/174309/Antonio_Fontenla_al_trabajar_aprendes_a_donde_va_dirigido_el_conocimiento/|Publicación na Web da CEC]]**</fs>
\\
<html> <center> <iframe src="//www.slideshare.net/slideshow/embed_code/key/mjmXfFpmbbe2uJ" width="572" height="612" frameborder="0" marginwidth="0" marginheight="0" scrolling="no" style="border:1px solid #CCC; border-width:1px; margin-bottom:5px; max-width: 100%;" allowfullscreen> </iframe> <div style="margin-bottom:5px"> <strong> <a href="//www.slideshare.net/enPalabras/conversando-con-antonio-fontenla-dmudanza" title="Conversando con: Antonio Fontenla - dMudanza" target="_blank">Conversando con: Antonio Fontenla - dMudanza</a> </strong> from <strong><a href="//www.slideshare.net/enPalabras" target="_blank">Isabel Iglesias</a></strong> </div>
</center> </html> \\

**Ponencia de Antonio Fontenla nas xormnadas [[https://noticias.cec.es/index.php/2016/11/18/ponencias-de-las-jornadas-la-innovacion-en-las-politicas-locales-de-empleo/|A Innovación nas políticas locais de emprego]]**
\\
<html> <center> 
<iframe src="http://docs.google.com/gview?url=http://wiki.de-mudanza.net/PDFS/Personajes/PONENCIA-INNOVACION- POLITICAS-LOCAIS-EMPREGO.pdf&embedded=true" style="width:500px; height:500px;" frameborder="0"></iframe>
</center> </html>
\\
[[https://vimeo.com/193414114|Vídeo de la jornada]] (minuto 59:00 a 1:21)

</WRAP>
\\
===== Xulio Ferreiro e Antonio Fontenla =====

<WRAP center round box 95%>
**[[http://de-mudanza.net/2016/04/mirar-por-el-bien-comun-antonio-fontenla-xulio-ferreiro/|“Mirar polo ben común”: Antonio Fontenla & Xulio Ferreiro]]**: Man a man entre o actual alcalde de A Coruña e o presidente da CEC.

{{vimeo>161992616?380x214 }}
Se algo necesita a cidadanía para vivir razoablemente tranquila é poder confiar na altura de miras dos seus representantes institucionais. E iso que significa? Pois ante todo que  [[http://www.enpalabras.com/blog/2011/04/sosegaos/|nos transmitan calma]], e que traballen xuntos para responder a unha simple pregunta: **Que van poder contar os nosos fillos e netos?**

O problema non está nas diferenzas de enfoque, ao contrario, a diferenza é un valor porque contribúe á procura de solucións innovadoras e consensuadas. Pero… como [[http://blog.cumclavis.net/2016/04/ disonancias.html|xerar esa confianza]] nun momento tan delicado, de continuo estado de alerta e profundas transformacións sociais e económicas?

<blockquote>//As cidades non son o seu pasado nin o seu futuro, son o seu presente: a realidade na que todo conflúe. Pero tamén son o marco onde o local e o global se (con)funden nunha enmarañada rede de voces que se enredan en múltiples capas.//</blockquote>

O institucional adoita moverse entre actos públicos e [[http://blog.enimaxes.com/2015/08/comos-y-porques-segunda-parte/|ocres protocolos]], por iso pedimos aos representantes do sector empresarial, [[conversando_con#antonio_fontenla|Antonio Fontenla]], e da ciudade, [[http://www.coruna.es/servlet/Satellite?c=Page&cid=1433812570816&pagename=CorunaPortal%2FPage%2FGenerico-Page-Generica|Xulio Ferreiro]], que conversaran fuera de los entornos habituales. que conversasen fose das contornas habituais. E que mellor contexto que o emblemático Club do Mar, coa súa  [[historias_cidadas#el_club_del_mar|historia de crouwfunding ciudadano]] e esa inmellorable ubicación.

<fs medium>**A historia fana as persoas**</fs>

{{:2_biografias:jefes-1.jpg?250 |}}Antonio e  Xulio (así de próximos mostráronse os dous) non fai moito que se coñecen, mesmo é probable non se chegaron a atopar de non ser polo [[http://de-mudanza.net/2015/08/relevos/|relevo institucional]] que se produciu nos últimos comicios municipais, de aí a visión  simplista e prexuízos (o “veterano” e “o que chegou por casualidade”) dos seus respectivos círculos e cos que ambos rin na conversación.

Aceptaron o reto á primeira e sentáronse a conversar desde as súas respectivas responsabilidades pero, ante todo, como o que son: un empresario e un profesor de universidade. E esa conxunción de talentos e aptitudes, xunto coa actitude próxima, puidese ser o punto de partida para que, como din na súa charla, “Coruña poida ser o que debe ser”.

Este man a man entre o actual alcalde da Coruña e o presidente da CEC non tiña un obxectivo definido nin un guión, tan só unhas referencias no contexto deste proxecto de reflexión da cidade, por iso a conversación resulta comedida e relaxada pero con ese ronsel de responsable proximidade coa que se exploran as persoas intelixentes que saben que negociar non é restar senón engadir. Dous namorados da súa cidade cun obxectivo compartido: o ben común. Pero tamén comparten a certeza de que os bos desexos non deben moverse entre ambigüidades, senón con obxectivos definidos e deseñados.

Por iso, aínda que durante a conversación xorden recordos compartidos e enfoques comúns, tamén asoma a zona crítica xa que ambos son conscientes da necesidade de delimitar un marco de actuación claro que permita deseñar [[http://de-mudanza.net/2015/12/inspirar-un-futuro-en-el-que-apetezca-habitar-y-seguir-construyendo/|un futuro no que apeteza habitar e seguir construíndo]].

O máis  importate de poder **escoitar como conversan os nosos representantes institucionais** é como contribúe ao proceso de construír confianza, con todo o que implica:

  * **Fomentar a capacidade de diálogo**: Se queremos unha cidadanía dialogante han de selo, ante todo, os seus representantes. Fan falta moitas conversacións para atopar camiños e xerar acordos. Con todo, vivimos a golpe de titulares efectistas e, a maior parte das veces, manipuladores. Non hai tempo para pensar, para conversar, para reflexionar…
  * **Contribuír a xerar visión**: Sempre haberá diferenzas de enfoque ou conflitos de intereses porque é o que comporta a dinámica dunha comunidade viva, pero para seguir construíndo futuro hai que abordar os conflitos como oportunidades. 
  * **Axudar a construír elos para as diferenzas**: Os nosos representantes institucionais son ás veces o único punto de encontro entre colectivos cidadáns aparentemente enfrontados. Non pode haber temas tabú, o que fai falta é poñelos encima da mesa e ter vontade de diálogo.
  * **Reforzar o orgullo e a actitude emprendedora**: Estamos afeitos á foto institucional que xeran os actos oficiais pero poucas veces podemos achegarnos ao proceso de suavizar diferenzas e construír acordos. Entender as dificultades fomenta a implicación e a responsabilidade que todas as persoas temos nas decisións da cidade.

<fs medium>**A conversación**</fs>

{{ vimeo>151093165?650x366 }}
\\
<WRAP center round download 60%>

**[[http://wiki.de-mudanza.net/PDFS/xMind/Contexto-Institucional_Coruña.pdf|Documento elaborado para o contexto e  obxectivos do Conversando]]**
</WRAP>
</WRAP>
\\
\\
===== José Manuel Gutiérrez =====

<WRAP center round box 95%>
|  {{ vimeo>163392831?380x214 }}  | \\ \\  \\ **Trailer** \\ \\ //"A xente maior siguelle chamando Garás a Linares Rivas... ¡Eso é unha cousa preciosa!"//  |
\\

<fs medium>**[[http://de-mudanza.net/2016/04/jose-manuel-gutierrez-podias-llegar-a-terminar-tus-estudios-y-no-sabias-nada-de-tu-ciudad/|“Podías chegar a rematar os estudos e non sabías nada da túa cidade”]]**</fs>

<blockquote>//A historia da cidade, e de Galicia, cando nós eramos pequenos non se estudaba, só estudabas historia de España.//</blockquote>

{{:2_biografias:conversando-jose_manuel-gutierrez.jpg?250 |}}[[http://www.laopinioncoruna.es/autores/jose-manuel-gutierrez.html|José Manuel Gutiérrez]], //Guti// como lle coñecemos a maioría desde a súa etapa de estudante, é xornalista, e dos de raza. É dicir, non dos que corren tras o titular fácil senón dos que investigan e documentan, por iso os seus compañeiros de traballo recorren a el cando fai falta poñer en contexto as urxencias xornalísticas que se  solapan no día a día.

Cando lle chamamos para contarlle do proxecto pensabamos no seu gran coñecemento da cidade pero atopámonos un vínculo especial coa [[a_orixe_da_idea|idea desde a que empezamos a indagar]] xa que tiña dous anos cando a súa familia trasladouse de León  a Coruña seguindo o ronsel profesional do seu pai, un dos pioneiros que contribuíu á posta en marcha da [[relatos_institucionais#la_refineriauna_historia_propia|Refinería]]. De feito, ao final da conversación evoca o seu recordo nunha preciosa [[metaforas_da_memoria|Metáfora da Memoria]].

**“Non me gustan os profetas”**

//Guti// non gusta de análises superficiais. Tras a súa aparencia relaxada como de profesor de historia, a súa gran afección, asoma pronta a mirada escéptica e crítica, tallante incluso, contra a moda de visionarios e ilusionistas que nos invaden: //“Quen sabe como vai evolucionar unha empresa ou un sector”//. E en realidade, por máis importantes que nos guste crernos, o futuro empezou hai moito tempo.

<blockquote>//Cidades estratéxicas somos moitas pero outras teñen máis capacidade para facerse ver e para presionar//</blockquote>

Esa tarde de domingo na [[http://www.laopinioncoruna.es/|sala de reunións da Opinión]], o sol foise escondendo tras os tellados mentres percorriamos a historia entre as rúas dunha cidade que a pesar seguir tendo o centro como referencia desmantelouno para levalo nos arredores.

Estas conversacións nunca teñen un guión pero, como bo xornalista, Guti parecía telo na súa cabeza. Máis parecía un inicio, iremos vendo.

<fs medium>**A conversación**</fs>

{{ vimeo>149093816?650x366 }}
\\

<blockquote>//Unha cousa que para min define a Coruña é o centro como referencia, en Vigo non oes a ninguén dicir ao centro... E non dis vou ao centro senón vou baixar ao centro//</blockquote> 

Sen embargo, [[a_pre-tension_da_obxectividade#el_espacio_publico_y_los_no-lugares|"o centro" é un concepto tan relativo...]]

\\
<html> <center> 
<iframe src="http://docs.google.com/gview?url=http://wiki.de-mudanza.net/PDFS/Calles-de-quita-y-pon.pdf&embedded=true" style="width:650px; height:450px;" frameborder="0"></iframe>
</center> </html>
\\
\\

** Callejeando pola memoria**: 

  * Una [[callejeando_por_la_memoria|calle para el profesor]]
</WRAP>
\\
===== Juan Freire e José Manuel Sande =====

<WRAP center round box 95%>
|  {{ vimeo>164000778?380x214 }}  | \\ \\  \\ **Trailer** \\ Man a man entre [[https://twitter.com/JMSande|José Manuel Sande]], Concelleiro de Cultura, Deporte e Coñecemento do concello da Coruña e [[https://twitter.com/jfreire|Juan Freire]], ideólogo e  home de feitos, prescritor de tendencias, e emprendedor á vez que empresario  |

<fs medium>**[[http://de-mudanza.net/2016/04/pluralidad-de-modelos-posibles-juan-freire-jose-manuel-sande/|“Pluralidade de modelos posibles”: Juan Freire & José Manuel Sande]]**</fs>

{{ :2_biografias:freire-sande_2015-12-28-1.jpg?220|}}Adoita ocorrer que, a pesar da súa proximidade, as persoas “dispostas” son as menos “dispoñibles”, porque as horas e os días resultan insuficientes para o seu espírito inquieto e  hacedor. Iso é o que nos ocorreu cos protagonistas de leste “Conversando” pero, tras algunhas dificultades de axenda para reunilos no tempo e o espazo (físico), decidimos substituír a comida dun frío e desapracible luns de decembro para gravalos neste man a man no [[http://mc2coruna.org/casa/planetario.html|Planetario da Casa das Ciencias]].

Os protagonistas deste “Conversando” son [[https://www.coruna.es/servlet/Satellite?pagename=CorunaPortal%2FPage%2FGenerico-Page-Generica-UnaColumna&cid=1433812589597&argIdioma=es|José Manuel Sande]], concelleiro de Cultura, Deporte e Coñecemento da Coruña e [[http://juanfreire.com/|Juan Freire]], ideólogo e home de acción, prescriptor de tendencias e emprendedor á vez que empresario. Ambos, facendo gala da súa elixida condición de intelectuais activistas, empezaron por presentarse ordenadamente. Pero **no tanto polo que son senon polo que queren provocar: disrupción**.

A súa mirada ao pasado é pura consciencia do proceso no que estamos a construír o futuro e incita ao activismo social en todos os ámbitos. Sande fala de //“ biopolítica”// porque //“a vida e a experiencia son  indisociables”// e Freire destaca a //“importancia de detectar o proceso”//:

<blockquote>//Estamos nn momento curioso porque [este movemento] explotou agora pero xa estaba ocurrindo//</blockquote>

A conversación resulta  engañosamente fluída porque a pesar da súa ordenada substitución na quenda de palabra van tecendo unha complexa rede de anotacións e preguntas para entender esta realidade que parece querer atraparnos na súa paradoxal rapidez-lentitude:

//A sensación de que “isto non cambia” a pesar de estar desbordados polos acontecementos.//

As traxectorias de Freire e de Sande están moi ligadas á educación e á cultura e, a pesar dalgunhas diferenzas de perspectiva polos seus actuais ámbitos profesionais, comparten interese e inquietudes pola complexidade do cambio cultural ligado ás novas formas de relación que deben trasladarse á política. Por iso insisten en que todo **o que estamos a vivir é parte do adestramento e o proceso de aprendizaxe**.

O futuro está por escribir. A cidadanía vaise dotando de discurso e ferramentas, conseguíronse importantes logros pero… e logo que? Porque non se trata de combater, nin de eliminar, senón de **abrir espazos nos que poidan convivir as diferentes metáforas e linguaxes** que agora parecen non entenderse porque non se falan.

E, con todo, ese é o obxectivo, deseñar a forma de seguir facendo camiño desde a pluralidade de modelos posibles. E todo necesita tempo… e perspectiva:

<blockquote>**Freire**: //O problema é ter que (e querer) esixir aos proxectos resultados inmediatos//

**Sande**: //Mírase todo con lupa buscando resultados “ao cambio” e iso pódenos levar a unha decepción  amplificada//</blockquote>

Este Conversando sitúanos no punto medio  inter-xeracional da proxección temporal do proxecto “De Mudanza”. E tamén no que debe ser o eixo central da sociedade: a educación e a cultura. Porque é necesario certo punto de madurez para saber escoitar //“o que contan os nosos pais e avós”// e, á vez, para poder dirixir a ilusión e a capacidade de facer a //“o que van poder contar os nosos fillos e netos”//.

**<fs medium>A conversación</fs>**

{{ vimeo>152915463?650x366 }}
\\

<fs medium>[[http://www.enpalabras.com/blog/2011/09/juan-freire-un-biologo-raro-y-mucho-mas/|Dicíamos en 2011...]]</fs>

{{vimeo>29208047?350x197 }}Falamos con Juan Freire de tendencias e de non-modelos, de preocupacións reais e miopías lexislativas, da necesidade de pontes que habemos de cruzar para que sociedade e economía esperten do seu letargo. Pero tamén de cidades con exceso de identidade que necesitan enfoque e dinamismo e de tecnoloxías sociais, que cambian a forma en que a xente se organiza. Porque vivimos nun mundo paradoxal e mentres nos pelexamos pola regulación do mercado laboral, a xente a pé de rúa evoluciona cara a un novo modelo cultural no que traballa en proxectos e valora a autonomía persoal. 

A división entre traballo e vida, entre o persoal e o profesional, é cada vez máis difusa. E non é só a crise, que tamén, é unha nova forma de vivir.

Xa non se concibe o modelo de consumo pasivo, os procesos son participativos e inspiradores e necesitan novos espazos de colaboración que non encaixan na rixidez das estruturas que nos empeñamos en manter. Teremos que repensalas? Só hai que mirar o que está a ocorrer no mundo e non seguir empeñados en “vernos” como periferia, pero con matices porque o contacto físico si importa para afianzar relacións.

A construción de redes sociais privadas fai que, en contra do que parecía, cada vez concentrémonos máis e iso ten dous efectos: En calquera sitio pode xurdir un  nodo de actividade pero… pódennos desconectar moi facilmente se non arrincamos ou nos falta ambición. Marchar é moi fácil cando se sabe “onde está o interesante”.

**Así se auto-define José Manuel Sande**
\\
<html> <center> 
<iframe src="http://docs.google.com/gview?url=http://wiki.de-mudanza.net/PDFS/Jose-Manuel-Sande_Biografia.pdf&embedded=true" style="width:600px; height:400px;" frameborder="0"></iframe>
</center> </html>
\\
</WRAP>
\\
===== Jaime Castiñeiras e Manel Muntada =====

<WRAP center round box 95%>
{{:2_biografias:jaimecastineira.jpg?200 |}}
<blockquote>//E as persoas vanse formando, coñecendo, van collendo o agarimo que teñen os seus antecesores a todo o sistema... Que é no que cremos, que a certos niveis o coñecemento só se pode transmitir porque che guste, porque lle collas agarimo… e que haxa un bo profesor, un bo mestre, claro//</blockquote>
\\ \\
[[https://www.linkedin.com/comm/profile/view?id=AAsAAAizzTgBy5smX-R3rOERKatOTUiDMnxkNX0&midToken=AQGc97IZnwuSLw&trk=eml-email_accept_invite_single_01-hero-2-prof%7Ecta&trkEmail=eml-email_accept_invite_single_01-hero-2-prof%7Ecta-null-wrdcd%7Eipe0625s%7Ewx|Jaime Castiñeira de la Torre]], director xeral das empresas municipais [[https://www.emalcsa.es/index.php/es/|Emalcsa]] e [[http://www.emvsa.es/|Emvsa]], conversa con [[manel_muntada|Manel Muntada ColelL]], experto en desenvolvemento organizativo e xestión do coñecemento.

A historia da auga na Coruña é intensa e longa, peculiar e non exenta de tensións nalgunhas fases, con todo, diríase que no case oito anos que Jaime  Castiñeira leva á fronte da organización, tivo tempo  interiorizar o mellor da súa esencia para este futuro que nos invade a velocidade de vertixe.

A conversación con Jaime é rápida e directa, como o foi a súa decisión de poñer en marcha este proxecto cando lle presentamos a idea porque parece telo claro.

<blockquote>//O triunfo desta empresa sempre vai ser ese pasado, e ese pasado é o que ten que marcar ás novas xeracións//</blockquote>

{{ vimeo>160024732?650x366 }}
\\

Nesta esquina atlántica, que parece quedar tan lonxe de todo, suceden moitas cousas. Algunhas tan aparentes como [[http://www.inditex.com/es/our_group|o imperio]] nun sector tan maduro como o téxtil pero tamén outras que, sendo igualmente modélicas e exemplares, pasan desapercibidas, como a nosa empresa de augas, unha das poucas con accionariado 100% municipal e rendible, e na que destaca, desde os seus inicios, unha inquebrantable vocación de servizo pola implicación das persoas que fixeron, e fan, a súa historia.

Durante a conversación, Jaime destaca **a humildade como principal valor da empresa** e ten razón, porque é unha empresa pequena, que funciona moi ben pero non fai ruído e que non sente a necesidade de demostrar nada a ninguén porque //“o importante, de verdade, é que salga a auga pola billa”//. Ten claro que a mellor política de publicidade da empresa é que non se fale dela, porque iso significa que todo funciona. 

No tempo que leva tocoulle afrontar varias substitucións institucionais, con diferentes cores políticas, e a crecente e incesante esixencia lexislativa en todos os ámbitos que lle afectan. Pero iso non impediu que  Emalcsa seguise desenvolvendo proxectos propios como a renovación da Rede e outros relativos á comarca, como [[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2011/03/16/castineira-peleamos-ciudad-asumiese-depuradora-bajase-coste-gestion/476999.html|a planta depuradora]], ou a evolución tecnolóxica da cidade co [[http://smart.coruna.es/|proxecto Smartcity]].

Jaime sabe que a clave dese futuro segue estando na especial implicación que sempre se respirou nesta empresa e por iso é bo recoñecer, e manter, o coñecemento que se transmitiu desde o agarimo, a vocación de servizo e a capacidade para detectar e solucionar problemas. Porque non debe romper o que xa funciona, por iso é importante que a cidadanía vexa e coñeza o que hai detrás desta empresa: “as persoas, sempre son as persoas”.

<blockquote>//eu non quero perder o manexo das tubaxes, o manexo da planta da  Telva, o coñecemento de  Cañás… Iso é o que non podemos deixar que se perda//</blockquote>

<html> <center> 
<embed type="application/x-shockwave-flash" src="https://photos.gstatic.com/media/slideshow.swf" width="600" height="400" flashvars="host=picasaweb.google.com&hl=es&feat=flashalbum&RGB=0x000000&feed=https%3A%2F%2Fpicasaweb.google.com%2Fdata%2Ffeed%2Fapi%2Fuser%2F116847491112621865416%2Falbumid%2F6296521514965729169%3Falt%3Drss%26kind%3Dphoto%26hl%3Des" pluginspage="http://www.macromedia.com/go/getflashplayer"></embed>
</center> </html>
\\

</WRAP>
\\

===== Jesús Etchevers e Ángeles de la Iglesia =====

<WRAP center round box 95%>
| {{:2_biografias:jesus-etchevers_angeles-de-la-iglesia.jpg?380 |}}  |  {{ :2_biografias:puerto_angeles-jesus_1280x768_.jpg?380 |}}  |

**O porto como motor de desenvolvemento e a economía cidadá**

Ángeles, muller carismática, empresaria e política. Jesús  Etchevers, presidente durante un par de décadas de  ARPESCO, a asociación de armadores, e empresario. Gran coñecedor do sector da pesca e o seu percorrido lexislativo de todo o proceso de integración na UE.

Ambos xubilados pero, antes e agora, activistas e combativos en todos os seus ámbitos de desenvolvemento.
\\
{{ vimeo>161971172?650x366 }}
\\
{{ :2_biografias:puerto-coruna_desembarco-pesca.jpg?500 |}}

</WRAP>
\\
\\

===== José Antonio Orejón Pajares =====

<WRAP center round box 95%>
José Antonio  Orejón  Pajares, foi director da empresa de **Augas da Coruña**, que así se chamaba nos seus inicios como empresa privada. Tocoulle vivir o longo proceso de municipalización da empresa e, xunto co seu equipo, formou parte de importantes fitos de transformación das infraestruturas da cidade. Gústalle definirse como "unha persoa moi afortunada" xa que tivo a gran sorte de estar no sitio oportuno no momento preciso.  Intuia que non era tan sinxelo pero, tras a nosa longa conversación, o que teño son algunhas certezas de que as cousas non son exactamente así.

<blockquote>**Cando un amigo diche “vou poñer no meu  curriculum que son o teu amigo” case se che saltan as bágoas porque xa non che poden dicir nada máis**</blockquote>

\\
{{ vimeo>161473508?650x366 }}
\\
Cando empezamos co proxecto, esta conversación con D. José Antonio  Orejón era unha hipótese pouco probable xa que desde o seu retiro na empresa mantívose bastante á marxe da vida pública. Sen dúbida resultou fundamental a intermediación do seu fillo //José Manuel//, [[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2016/02/07/submundo-cecebre/1039297.html|actual director técnico de Emalcsa]], a través de quen lle fixen chegar información ampla sobre o contexto global do [[http://wiki.de-mudanza.net/doku.php/Presentaci%C3%B3n|proxecto dMudanza]]. E non só lle gustou senón que parece que chegou no momento oportuno.

{{:2_biografias:cecebre_visita_1975_1-orejon.jpg?300 |}}
A súa vida profesional estivo marcada pola cortesía do “vostede” porque “era extraordinariamente cómodo para o respecto (mutuo)”, pero iso acabouse ao pasar “ao pelotón dos xubilados” no que as barreiras profesionais xa non teñen sentido. Pero tamén porque os tempos cambiaron e o  tuteo desenvolveuse tanto que é o máis natural. A boa educación xa non depende diso, senón doutras cousas.

Di que a súa traxectoria foi longa pero “a máis normal e a máis tranquila”. Aos 25 anos era enxeñeiro, pero daquela a carreira eran 7 anos, sete cursos regrados… facendo o ingreso á primeira. Tan só once anos despois, con 36, asumiu a dirección da empresa. Nas fotos véselle moi nova (un " pipiolo") pero di que foi fácil, porque puido aprender o oficio con persoas tan carismáticas e que sabían tanto como D. Tomás Fábregas e D.  Enrique  Touron (pai).

Pola contundencia coa que se expresa, diríase que debuxou a súa vida con esa precisión técnica propia da súa formación de enxeñeiro, pero non. 

<blockquote>//Dixen, sempre que alguén me fixo mirar un pouco cara atrás que fun unha persoa extraordinariamente afortunada menos dous puntos, un moi ao principio da miña vida que foi o falecemento do meu pai moi novo, el e eu, el con 43 anos e eu con 13. E logo, pois unha circunstancia que se produciu recentemente que, bo, tampouco é obxecto o falar dela, cando perdín á miña muller o ano pasado.//

{{:2_biografias:jose-antonio-orejon_mari-luz.jpg?200 |}}
//Nesoutro intervalo, fun a persoa máis afortunada do mundo… porque circunstancialmente, como sempre se di, é estar no sitio oportuno no momento oportuno… a min tocoume, por sorte, estar e, tentei aproveitalo. E entón tocoume vivir moitísimas experiencias non soamente na empresa, no abastecemento de auga, senón na universidade, no colexio profesional… en moitísimos sitios. E ademais co impulso que sempre se me deu desde a familia,  foi moi fácil.// 

//A única pregunta que me facía de cando en vez é “están a dicirme que isto está a saír ben, pero se estivese outra persoa se cadra faríao mellor.//</blockquote>
\\
Pero esa pregunta era a que o movía a non conformarse: //“Non é falsa modestia nin moitísimo menos porque como todo, todo pode mellorarse e cometéronse fallos porque o absoluto non sería humano e se de algo presumín é de tentar ser humano”// 

Coincido en parte porque o factor sorte de pouco serve se non es a persoa adecuada e non tes a predisposición para afrontar retos.  Pero insiste: //“A oportunidade era tan clara, tan clara, tan clara,  que a verdade que non custou ningún esforzo extraordinario”//.

<blockquote>//Estaba todo tan ben feito, tan ben feito ata que eu tiven que asumir a responsabilidade que case, case, o camiño estaba marcado. E entón con esas hipóteses, a empresa é moi sinxela porque non ten nin a gran tecnoloxía… senón o que ten é responsabilidade//</blockquote>

{{:2_biografias:preparativos-orejon_2016-03-30.jpg?170 |}}As case dúas horas de conversación fixéronse curtas porque a historia da cidade, a da empresa e a dos inicios da universidade, están cheas de nomes de persoas ás que lembra con agarimo e respecto. E de anécdotas, como a de cando recentemente entrado na empresa //D. Ricardo// mandoulle a “ desasnar” a unha das obras emblemáticas, ou a do convenio que houbo que asinar para os enterros de [[https://www.google.es/maps/place/15318+Seixurra,+La+Coru%C3%B1a/@43.2842172,-8.2842358,208m/data=!3m1!1e3!4m5!3m4!1s0xd2e6f147e8ddf0f:0x5582674721a35d46!8m2!3d43.2845601!4d-8.2836981|Seixurra]] mentres se construía a ponte na presa de  Cecebre.

E é que a vida é moito máis que un cronograma de datas e referencias porque o importante está na intrahistoria na que se tece a memoria colectiva, como aquel [[http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1908/06/05/012.html|singular asesinato de 1908]], un ano no que empezou, ao fin, a chegar o augan ás billas da cidadanía. O mesmo ano no que Dna. Emilia Pardo Bazán recibiu o título de Condesa, morreu Curros Enríquez e o Deportivo xogou os primeiros campionatos oficiais no [[http://wiki.de-mudanza.net/doku.php/historias_ciudadanas?s[]=corral%C3%B3n#el_corralon_de_la_gaiteira|Corralón da Gaiteira]].

Aínda que me tocou coñecelo nesta nova etapa na que abandonou o “vostede”, creo entender por que se gañou o agarimo e o respecto das persoas que traballaron con el.

<html> <center> 
<a data-flickr-embed="true"  href="https://www.flickr.com/photos/141032856@N06/albums/72157671628823683" title="Emalcsa- Cecebre"><img src="https://c1.staticflickr.com/6/5621/30162042272_b73e55ac19_z.jpg" width="640" height="501" alt="Emalcsa- Cecebre"></a><script async src="//embedr.flickr.com/assets/client-code.js" charset="utf-8"></script>
</center> </html>
\\
</WRAP>
\\

===== Francisco Vázquez e Alberto Martí =====
<WRAP center round box 95%>
|  {{ :2_biografias:paco-alberto2016-10-31_12.39.44.jpg?400 |}}  | {{ :2_biografias:paco-alberto_2016-10-31_12.39.21.jpg?400 |}}   |

Hai persoas que a súa traxectoria vital  adquiren unha relevancia nas que o personaxe case supera á persoa. Con todo, o importante deste proxecto é o proceso e os espazos de conversación que xera onde se pon en contacto ás persoas por encima de “os seus personaxes”. Porque o obxectivo non é quedar nos datos senón que estes despréndanse dos relatos persoais. 

E todo empeza na forma de mirar e ver a vida desde o cotián, nesa mirada “a pé de rúa” coa que desde nenos, empezamos a compoñer nosa propia realidade:

<WRAP center round box 80%>
Como era esa mirada de infancia e mocidade de Alberto  Marí e Francisco Vázquez cara ao cotián e cara ás persoas?

Como a interpretaban cada un e que outra realidade imaxinaban ou soñaban?

Como cambiamos as persoas nestes 50 anos?

Que queda daquela percepción?

Cara a onde camiñamos, ou debemos enfocarnos?
</WRAP>

{{ vimeo>190478020?600x366 }}
\\

\\
<html> <center> 
<iframe src="http://docs.google.com/gview?url=http://wiki.de-mudanza.net/PDFS/A-pie-de-calle_Coruña.pdf&embedded=true" style="width:600px; height:600px;" frameborder="0"></iframe>
</center> </html>
\\

\\
<html> <center> 
<iframe src="http://docs.google.com/gview?url=http://wiki.de-mudanza.net/PDFS/Alberto-Marti-La mirada.pdf&embedded=true" style="width:600px; height:600px;" frameborder="0"></iframe>
</center> </html>
\\

</WRAP>

====== Relacionados ======
----

===== Manel Muntada =====

<WRAP center round box 95%>
<blockquote>Sosteño que a consultoría e todas aquelas profesións directamente relacionadas coa axuda e o asesoramento profesional ou persoal, ademais de experiencia, requiren dun coñecemento  humanístico e científico amplo e  ecléctico, que vaia moito máis alá da teoría ou metodoloxía especializada, que engada criterio, amplitude de miras e, en definitiva, favoreza a comprensión e estimule a  empatía coas persoas coas que se traballa e nas que incide a nosa intervención. [[http://blog.cumclavis.net/2016/01/como-aprendo.html|Cómo aprendo]]</blockquote>

[[manel_muntada|Manel Muntada]] é experto en xestión do coñecemento, desenvolvemento organizativo e xestión do cambio. Consultor e  formador. Actualmente desenvolve o seu labor de consultor como director da marca profesional [[http://blog.cumclavis.net/|[cumClavis] ]] 

<blockquote>**A conversación é unha pérdida de tempo moi agradable**</blockquote>

**Innovación no sector público** 

^  **As comunidades de aprendizaxe como metodoloxía formativa**  ^  **TEDxPlaçadelForum: "Soy mis conversaciones"**  ^
|  {{ youtube>exvvjL6qzKg?350x263 }} \\ \\ Conversando con José A. Latorre, [[http://formacion.diputacionalicante.es/|director de formación de la Diputación de Alicante]] \\  |  {{ youtube>XBq8lWXR8vc?350x263 }} \\ \\ ... non é tanto o que escoitamos nos outros como //as conversacións que se xeran e como estas inflúen na nosa forma de ver o mundo//  |

<WRAP center round important 60%>
Próxima publicación: "Conversando entre Manel Muntada e Isabel Iglesias no marco del proyecto "Emalcsa: Memoria e Futuro"
</WRAP>

\\
</WRAP>
\\

===== Carlos Conde, presidente de INEO =====

<WRAP center round box 95%>
[[http://www.enpalabras.com/blog/2015/08/conversando-con-carlos-conde-presidente-de-ineo/|A tecnoloxía como medio para...]]

{{ vimeo>135076632?650x366 }}
\\
A tecnoloxía xa non é o futuro, simplemente “é”. En realidade xa case nin sorprende porque o esperamos todo dela á vez que nos debatemos na vertixe que transforma os nosos usos e costumes. Ou non tanto? Vivimos un momento apaixonante no que os avances tamén parecen recuperar outros momentos da Historia, como ocorre coa volta ao taller que nos trae a impresión 3D e a cultura  maker.

Porque así era a vida non fai tanto… A xeración que acudiu a estas escolas como a que pon marco á conversación agora  whatsappea cos netos, saca fotos co móbil ou mesmo teñen un perfil en facebook. Talvez non a maioría, é certo, a fenda dixital existe, pero son conscientes da presenza da internet nas nosas vidas: a inutilidade dos bancos cando cae a conexión, o expediente médico en pantalla, a videoconferencia coa familia…

E, case sen darnos conta, a maxia dos símbolos da aprendizaxe e do coñecemento que nos acompañaban fóronse convertendo en metáfora do que a tecnoloxía vai rescatando. Porque niso consiste a innovación, en detectar as preguntas que aínda non coñecemos.

Mentres tanto seguimos facendo camiño, aínda que a unha velocidade de vertixe. Talvez ese é o principal reto que se expón Carlos, que INEO sexa capaz de ir por diante do  etéreo linguaxe da “transformación dixital”.
</WRAP>
\\

===== Agustín González e Goio Borge =====

<WRAP center round box 95%>
Agustín González e  Goio  Borge, ambos os empresarios e con amplos coñecementos sobre o sector de reciclaxe e  medioambiente, pero con suficientes diferenzas na súa traxectoria e perspectiva para permitir que asome a  disrupción.

{{ vimeo>94209836?650x366 }}
\\

**[[http://www.enpalabras.com/blog/2014/05/conversando-con-residuo-desecho-es-un-activo/|Residuo... Refugallo... É un activo!]]**

Ameazas e oportunidades: a sombra da Administración

Baixo as etiquetas de sensibilización e difusión da cuestión  medioambienal, proliferan todo tipo de eventos nos que se  re-mesturan sen criterio, nin pudor, o  educacional e os consellos verdes coas restricións normativas e as oportunidades de negocio. E detrás de case todas, os mandatos da UE e o armazón burocrático administrativo que no noso país se  ramifica en diferentes niveis. Unha tolemia.

A sombra da administración é moi alongada e a súa (falta de) visión planea durante toda a conversación enriquecéndose coas diferentes perspectivas dos interlocutores:

<blockquote>**Está a xerarse coñecemento permanente que a administración é incapaz de dixerir e “normaliza” lexislando.** Pero… por que “defenderse lexislando” no canto de “afrontar os problemas con decisión e liderar”?</blockquote>

Os retos son importantes e a pregunta é obvia: Vai estar a administración á altura? Fanse cosas pero unha administración non fala coa outra… É dicir, hai datos, e posibilidade de solucións pero “é complicado” porque a información que non se pode traducir en acción ten pouco valor.

  * Hai que entender á administración con “os seus problemas”?
  * A vertedura dun día convértese nunha lexislación. Ocorre algo e a administración saca unha regra xeral para tranquilizar á poboación pero crea outros problemas, ou circunstancias restritivas que os van a crear.
</WRAP>
\\
===== Isabel Iglesias e Mayte González =====

<WRAP center round box 90%>
Entrevista na Ser sobre a presentación da publicación do estudo "Empresarias  Xubiladas": [[http://www.enpalabras.com/blog/2012/05/porque-a-que-se-dedicaban-las-mujeres/|Porque... a que se dedicaban as mulleres?]]

{{ vimeo>44891681?650x366 }}
\\

**“Memoria histórica”** non me parece unha definición correcta se só implica enfrontamento e arquivo mentres se pasa por alto o que debe ser o seu obxectivo, que **necesariamente ha de enlazar co motivo que orixina a necesidade de recuperación: xustiza, aprendizaxe, progreso… Depende!** Se falamos de persoas, non me adoitan gustar as grandes teorías porque **o colectivo non é senón un conxunto de identidades persoais enredadas no marco dun contexto**.

Todo isto pensei en 2008 cando a presidenta fundadora das organizacións de empresarias de Galicia sublevábase, con razón, polo que consideraba unha oportunista manipulación das institucións ao organizar a exposición “*Pioneiras“. Coñecendo a miña afección para cuestionar e a investigar, acudiu a min co que ela pretendía que fose a gran homenaxe ás que estaban vivas. E queríao… Xa!

A pesar da miña afección ao relato, o que me resultou especialmente satisfactorio foi a procura de enfoque para a construción do contexto, ata que chegamos á conclusión de que **o punto de partida tiña que ser a “percepción social e o tratamento histórico respecto a a actividade empresarial das mulleres”**. 

<blockquote>O que si proba esta carencia é a herdanza de séculos de silencio que axuda a  contextualizar a percepción social e histórica do traballo das mulleres cobrando sentido, máis que nunca, a diferenciación traballo-ocupación-salario-emprego.</blockquote>

“De feito, unha das principais conclusións, de carácter cualitativo, refírese á constante omisión, por pudor cando non mal intencionado esquecemento, respecto a datos que relacionen o traballo e a ocupación das mulleres co diñeiro, de lexitimar os seus intereses e aportacións económicas  incluso cando esta se refería claramente a actividades “extradomésticas” e remuneradas“.

Se algo se pon de relevancia nestas páxinas é que, **baixo esa expresión de “actividades  extradomésticas remuneradas” ocultábanse auténticas iniciativas empresariais que, en moitos casos, non só constituían o único soporte económico senón que crearon e dinamizaron auténticas redes comerciais**. E todo isto nunha época na que a tradición, pero sobre todo a lei, prohibía ás mulleres exercer e liderar ningún tipo de actividade económica remunerada. Nin sequera dispoñer do seu propio diñeiro en casos de herdanzas.

Por iso dicía ao principio que **o importante dos traballos de recuperación está na construción do contexto pero, para iso, a perspectiva histórica implica preguntarse polas causas dese silencio e a relación coa situación actual.** E contalo é importante porque as palabras son un instrumento poderoso.
</WRAP>


===== Javier Tamarit e Iago González =====

<WRAP center round box 95%>
Aténdonos ao que [[http://www.proxectomascaras.com/2012/10/javier-tamarit-al-principio-esta-la-relacion/|Javier Tamarit]] e [[http://www.proxectomascaras.com/2012/01/empieza-a-hablar-por-fin-el-director-de-mascaras/|Iago González]] representan nos seus respectivos ámbitos profesionais, a calidade de vida e o cinema, parecen atopar puntos en común para repensar o punto de partida, para avanzar nese impreciso ámbito dos dereitos humanos. Porque… "a cidadanía é moi recente e de feito somos todos moi  vasallos, moi inexpertos, cidadáns en cernes"

{{ vimeo>54613100?650x366 }}
\\

<blockquote>Todo é tan rápido que o importante non arraiga. Non se onde queda o tempo da tranquilidade para a reflexión, a tranquilidade da convivencia con independencia das diferenzas e a diversidade.</blockquote>

O tempo para unha charla tranquila non o dan as tecnoloxías por si mesmas, pódeno potenciar pero se quedamos niso soa a  compulsión: “Follas que antes de chegar ao chan lévallas o vento”.

As protestas na rúa son importantes como símbolo de unión pero, sobre todo, porque significa aceptar a responsabilidade de demostrar que non só somos, senón que [[http://www.proxectomascaras.com/2012/09/algo-mas-que-ir-de-un-sitio-a-otro/|tamén estamos]]. Porque baixo a aparencia dun problema económico o que está en xogo son os dereitos humanos. Un paso atrás cando apenas estabamos a empezar.

**[[http://www.proxectomascaras.com/2012/10/javier-tamarit-al-principio-esta-la-relacion/|Ao principio está a relación]]**

Escoitei a Javier  Tamarit por primeira vez a principios dos noventa, cando a linguaxe do social era aínda escaso, e bastante torpe. Entón, falar de  minus-valía xa parecía un avance así que cando explicou a ( dis)capacidade como algo que “non se é senón que se ten”, intuín que estaba a falar do conxunto da sociedade, da “[[http://www.proxectomascaras.com/2012/09/algo-mas-que-ir-de-un-sitio-a-otro/|normalidade]]“.

Pero aínda que as cousas avanzan con  exasperante lentitude, talvez o misterio da súa vitalidade e a súa capacidade para transmitir está no eterno sorriso coa que nos lembra que hai que evitar o plural para falar da persoa. Porque [[http://www.enpalabras.com/blog/2012/10/se-construye-en-interaccion/|todos temos nome]].
</WRAP>
\\

===== Juan Granados e Iago González =====

<WRAP center round box 95%>
Juan Selectos é escritor, inspector de educación e director de  Eduga, a revista de educación @de la Xunta de Galicia. Namorouse dos valores humanos e educativos da película Máscaras e quixo conversar co seu director,  Iago González.

**[[http://www.proxectomascaras.com/2013/01/cine-e-educacion-o-camino-da-integracion-pola-naturalidade/|Cine e educación: o camiño da integración pola naturalidade]]**

{{ vimeo>53410019?650x366 }}
\\

A vida ten a súa particular forma de ironizar sobre o que facemos e o que queremos, como  lle toca comprobar ao director de [[http://www.proxectomascaras.com/la-pelicula/|Máscaras]] y de [[http://calcetins.blogspot.com.es/|Calcetin(e)s]] que, afeito dirixir e narrar tras as cámaras, converteuse no seu principal obxectivo. É o que ten [[http://www.proxectomascaras.com/2012/09/el_problema_de_los_parentesis/|facer cousas diferentes]], que se converten nun novo punto de partida.

Juan Granados xa [[http://www.proxectomascaras.com/2012/09/juan-granados-una-historia-humana-de-primera-division/|o advirtiu en aquel Pase Especial]].
</WRAP>
\\

===== Santy Gutiérrez =====

<WRAP center round box 95%>
Santy dibuja desde siempre pero a los quince años afirmaba que si algún día se convertía en su oficio dejaría de ser un hoby, una pasión, para convertirse en una losa. Sin embargo tras terminar Filología Inglesa pensó que la rutina de los despachos no era lo suyo así que, preparó su curriculum y se lanzó en busca de la suerte.

{{ vimeo>40815216?650x366 }}
\\
**[[http://www.enpalabras.com/blog/2012/04/santy-gutierrez-dibujando-la-actualidad-los-suenos-y-la-vida/|Dibujando la actualidad, los sueños... y la vida]]**

Conversamos sobre si la situación geográfica desde la periferia afecta a la visión de la realidad y tiene claro que no, pero me ha gustado el orgullo identitario con el que reivindica la sorna, el sarcasmo y la retranca del humor gallego: “Tenemos los gallegos un sentido del humor especial, como los ingleses. Aunque el humor es universal”.

Es orgulloso y humilde, perfeccionista del esfuerzo pero tolerante con la realidad, implicado y relativista. Nunca dibuja fuera de su entorno de trabajo, ni siquiera cuando habla por teléfono o cuando viaja. Confiesa tener una excelente memoria visual (¡que envidia!) que le permite que lo incorporado se cocine en su horno particular para luego recrearse en la libertad creativa. Sonrío… ¡parece tan fácil cuando lo cuenta!

Con lo que más disfruta es con el humor gráfico y aunque reconoce que la crisis da para mucho reivindica la felicidad como inspiración: “Las viñetas cotidianas surgen porque el día a día es precioso, hay que disfrutarlo”.
</WRAP>
\\
===== Rafael Valcarce Baiget =====

<WRAP center round box 95%>

Rafael  Valcarce, ademais do seu incuestionable encanto como interlocutor e compañeiro de mesa, é un home cunha importante traxectoria no mundo da empresa e a política. Dous elementos importantes para a misión que no seu día se expuxo ao asumir a presidencia do Clúster: liderar en Galicia o papel das TIC como motor do cambio de modelo produtivo. Pero é que, ademais, como el mesmo afirma, [[http://www.enpalabras.com/blog/2010/04/ii-foro-de-las-luces-rafael-valcarce-presidente-del-cluster-tic/|"siempre lle gustou mandar"]].

E foi durante o seu mandato cando tivemos esta conversación para revisar algúns tópicos. Porque... **[[http://www.enpalabras.com/blog/2011/08/rafael-valcarce-presidente-cluster-tic/|Existe o "sector TIC"?]]**

{{ vimeo>27673023?650x366 }}
\\
Non había un guión, nin preguntas preparadas nin temas prohibidos, pero si lle fixemos chegar unha serie de cuestións para abordar na conversación:

✔ Existe o sector TIC ou é “simplemente” o camiño polo que a economía e a sociedade han de transitar para evolucionar? É un sector máis? Non é en realidade o punto de partida para unha acción de goberno de futuro?

✔ Somos conscientes de que é a propia sociedade a que inventa os usos das TIC?

✔ Como evoluciona o concepto de asociacionismo coa actual tendencia da comunicación e o traballo en rede?

✔ Como desde o ámbito asociativo pódese axudar a cambiar a “visión” de  inversionistas e ámbito financeiro?

✔ Como conciliar a esixencia de plans de negocio a tres anos coa tendencia do “gratis” que está a xerar auténticos modelos de negocio e riqueza? Como cambia isto a realidade existente?

✔ En que proporción necesitamos mellorar orgullo e traballo para dar o salto que necesitamos?

<blockquote>O futuro é tarefa compartida e habemos de construílo malgastando xenerosidade, sobre todo “na última milla”</blockquote>

O certo é que esta foi unha conversación un pouco diferente. Cando a revisei para tomar algunhas notas,  deime conta de que **o que fixeramos foi debater, con extrema cortesía e negociando puntos de encontro, pero con algunhas diferenzas importantes no punto de partida**. E é que non en balde, como me dicía ao final, [[http://www.testimoniosparalahistoria.com/entrevista/rafael-valcarce-baiget-arteixo-telecom/|Rafael Valcarce]]prefiere sorprender a que le sorprendan, aunque si algo capta su atención, escoita.

O presidente do Clúster non gusta de ambigüidades, móstrase “amigo de  empaquetar… logo virán os matices”. No que si coincidimos é en que o sector TIC non está delimitado porque forma parte das nosas vidas e os nosos negocios. E tamén cre que a crise sufrida cando a burbulla das punto. com protéxenos, a modo de vacina, nesta crise global.

Afirma que a clase política debe ser “optimizada”, do mesmo xeito que os diñeiros públicos, e que debemos protexer a industria mentres o espírito emprendedor prepárase “na vida real”. Por iso tampouco cre en ilusionismos auto  contemplativos e defende que as iniciativas de futuro hai que protexelas de si mesmas arrimando o ombreiro.
</WRAP>
\\

===== Antonio Fernández Hernando =====

<WRAP center round box 95%>
Antonio representa a parte máis especuladora da economía. É presidente en  ARMABEX. Especialista en constitución de  SOCIMIs e a súa incorporación ao  MAB. Autorizado por  ByM e a CNMV. Con todo gústalle sentirse emprendedor...

**[[http://www.enpalabras.com/blog/2011/05/antonio-fernandez-inversiones-en-economia-real/|Inversións en economía real... rentabilidade financeira emocional]]**

{{ vimeo>23303289?650x366 }}
\\

Gústanos pensar nas emocións como a nosa expresión de liberdade, pero non tanto o feito de ser conscientes do seu prezo e os corredores que comparte co diñeiro. Cos estudos do comportamento avanzando sobre a nosa conduta consumista, o desenvolvemento das redes sociais instalouse na nosa rutina con novos retos e perigos.

Temos, doutra banda, o discurso que o sistema está a converter en clamor en busca da fórmula máxica que nos converta nunha sociedade emprendedora. Pero é, en xeral, un discurso infantil e inmaturo, a medio camiño entre a explotación da exaltación emocional e a proliferación de receitarios oportunistas. Non nos gusta falar de diñeiro, só telo.

Aínda que nos previos da súa conferencia o que me chamou a atención foi a segunda parte do título, a rendibilidade financeiro-emocional, o eco que resoaba na miña cabeza foron as palabras: “economía real“. Porque… temos claro de que falamos?
</WRAP>
\\
===== Carla Vidal, directora de Empresa & Finanzas =====

<WRAP center round box 95%>

<blockquote>No xornalismo pasa como en todo, o ser  cortoplazista nunca vale a pena</blockquote>

Carla é a directora de Empresa e Finanzas desde os seus inicios, en novembro de 2007, e un dos seus mellores activos na súa actual etapa xa netamente galega.

Aínda que lle gustase ser arquitecta, eu creo que leva o xornalismo no sangue, pero non na herdada, senón na propia. Vital, curiosa, inquieta, é unha excelente  conversadora que, afeita estar do outro lado, non só non  rehúye preguntas senón que che di “Eu se queres móllome, non teño ningún problema”

Como boa coruñesa-viguesa nada en Ferrol, odia os localismos, que considera como un dos principais problemas de Galicia, e a superficialidade do éxito fácil: “No xornalismo pasa como en todo, o ser  cortoplazista non vale a pena. O éxito dun día déixache a longo prazo sen contactos: O valor dun xornalista son os seus contactos”.

{{ vimeo>12202325?600x338 }}

Afeita ter que centrar a quen entrevista, Carla goza enlazando temas, pensando sobre a marcha e dicindo o que pensa. E máis que gustaríalle. As súas opinións, igual que as súas preguntas cando está alén, son directas e contundentes. Non  rebusca, non maquilla, non queda coa resposta “politicamente correcta”.

Cóntanos que a periodicidade quincenal non é tan cómoda como parece porque obriga a desenvolver a visión e o concepto de utilidade. Porque ese é o obxectivo do seu traballo, ser útil ao empresariado e á sociedade. Non gusta do titular fácil nin dos gratuítos xuízos de valor tan ao uso. O xornalismo é información, algo que na profesión parece caer no esquecemento. O seu traballo é CONTAR e dar entrada a quen si deben opinar, como fixo coa fusión das  caixas galegas.

Falamos, como non, da situación actual, sobre a que se mostra crítica coa actuación do goberno pero tamén cos sindicatos: “A ver se estamos a defender uns dereitos dunha especie que está en vías de extinción”.

Gústanlle as palabras educación e responsabilidade,“aquí se quitas a barreira da peaxe ninguén pagaría”, pero de aí pasamos aos dereitos e acórdaselle a monarquía, e di que de anacronismos prefire non falar, pero faio.

Carla sente cómoda co exceso de responsabilidade e a confianza que depositan nela para desenvolver retos. O certo é que se confesa tremendamente esixente consigo mesma porque como di: “Hai dúas cousas que non aguanto nesta vida que son o conformismo e a mediocridade… porque os mediocres e os débiles non viven, pasan o calendario”.

Converteu o seu traballo no centro da súa vida, pero non se arrepinte, aínda que unha fugaz sombra de melancolía crúzase na rotundidade das súas afirmacións pensando que, talvez, esta  reinvención da familia que está en marcha, non lle chegue a tempo.

E non faltou a pregunta típica e tópica, pero non a pillamos. porque o titular que elixiu sería certamente unha boa noticia: “O AVE conecta a Galicia coa Meseta”. E remata a faena: “porque para  filosofar xa temos aos políticos, verdade?”
</WRAP>
\\
===== José Antonio Ferreira, presidente do Grupo ITC =====

<WRAP center round box 95%>
{{ vimeo>11001318?600x338 }}
\\
[[http://www.enpalabras.com/blog/2010/04/jose-antonio-ferreira-presidente-grupo-itc/|Tecnoloxía para a alma]]

  * Un poeta  tecnólogo ou un  tecnólogo poeta?
  * Un aventureiro nostálxico ou un nostálxico da aventura?
  * A sabedoría das certezas ou a  insignificancia do que sabemos?

Un “mozo de barrio” que busca a esencia, que defende o pequeno á vez que mira as estrelas. Un amante das persoas e un namorado dos aparellos.

É amigo dos seus amigos, e de “Alberto“. Defensor dos indefensos, reivindicativo da grandeza dos Grandes. Moteiro, cantante, anfitrión, explorador, pragmático,  soñador… Pero, por encima de todo, é emprendedor e empresario. Isto foi o que nos contou o presidente do [[http://www.itcgrupo.com/main.html|Grupo ITC]] unha maña de venres no [[http://www.clubfinancierovigo.com/clubes_correspondientes.asp|Club Financeiro Atlántico]], A Coruña
Nuestras impresiones

Falaba máis lento do habitual, normalmente sentenza, coma se afeito abanderar batallas e aventuras, esta paréntese sobre se mesmo trasladáseo a unha pouco coñecida dimensión de timidez. Enfadado con Galicia, que parece que desterra aos seus profetas e non dá collido o ritmo, el sempre parece telo todo moi claro. Está a todo, pero nunca parece ter présa. Deixo aquí unha “selección” das súas palabras.

En que es mellor? – Pois eu creo que en todo e en nada. As poucas aptitudes que teño son para as letras, pero as miñas ilusións están nas ciencias… //NACÍN CONFUNDIDO//. Se algunha cousa son é emprendedor e sei crear empresas… hai que respirar fóra, nos mercados… e percibir o que van necesitar. “Non todo o mundo enténdeme… Aínda que logo o tempo demostra a túa traxectoria”.

Onde si es profeta? – Aquí desde logo non. Hai que ampliar a nosa capacidade de visión… saír máis aló dos Ancares. Parece que non lle vemos categoría a que unha empresa sexa de aquí á beira, de Culleredo. Un país mídese pola capacidade de resposta ante as emerxencias. “Cando te pairas a pensar no que pode pasar é que estás a planificar o futuro”.

Hai moitísimas persoas que reivindicar pero en Galicia hai carencias. Aquí non se perdoa o fracaso, como tampouco se perdoa o éxito. Hai algo que non está correctamente encaixado… “Galicia non está ben identificada”. Temos que educar aos nosos fillos doutra maneira.

<blockquote>“Para a innovación, tampouco se confía na empresa”. Eu para os bancos son unha empresa de risco… “Na situación actual houbo que centrarse”…</blockquote>

Tecnoloxía para a alma ou alma para a tecnoloxía? Co  iPad analizáronse as necesidades do futuro… Non sabemos se vai substituír a algo (ou vai atopar o seu propio oco) A clave dos gurús é a análise.

José Antonio pecha a entrevista dicindo que “non espera nada para que nada lle defraude” aínda que eu apúntolle… pero perséguelo todo!. Sorrí como un neno ao que pillaron en  travesura.
</WRAP>
\\

===== Andrés Pérez Ortega, Marca Personal =====

<WRAP center round box 95%>

[[http://www.enpalabras.com/blog/2010/03/andres-perez-ortega-marca-personal/|Internet é moi clasista]] E isto o dicía en 2010...)

{{http://www.enpalabras.com/blog/wp-content/subidas/2010/03/21_ConversandoConAndresPerezOrtega-300x279.jpg?300 |}}
**Como é posible que nunha sociedade tan informada, teñamos esa carencia de criterio?**

“Pois precisamente o que está a ocorrer, sobre todo na internet, non é que a xente estea máis informada senón que as ideas máis xeneralizadas asúmeas todo o mundo e non é que haxa máis diversidade senón que se crean como… bloques… á xente encántalle sumarse ao último que aparece e na internet é moi fácil que xurdan tendencias ás que todo o mundo agárrase. O que está a xerar Internet non é diversidade senón precisamente todo o contrario, é dicir, non está a fomentar as minorías senón que a maioría pois se some a saco… A xente está a agarrarse ao que se supón que se está agarrando todo o mundo. A súa lema resúmeo un refrán portugués: “Cando non hai vento, rema” 
{{ vimeo>10034228?600x338 }}
\\
É moi difícil ser persistente na construción dunha marca cando o destino non está definido. É improbable que consigas algo máis que aquilo ao que aspiras. Por iso o obxectivo é transmitir confianza, emoción e sinceridade para ocupar un lugar na mente dos que de deciden. É dicir: Ser lembrados, Ser tidos en conta, Ser a opción preferente e Ser elixidos. Unha Marca persoal forte implica Claridade e consciencia e todo iso sae do que  Andrés define como ADN

<WRAP center round box 85%>
A: análise, atributos, autenticidade

D: diferenciación

N: notoriedade
</WRAP>

Unha Marca persoal forte non é egoísta senón que é a que satisfai as necesidades doutros. Por iso, construír unha marca persoal é… “Xestionar as percepcións”. Ser unha marca ensínache a  [[http://www.marcapropia.net/2010/01/no-vendas-la-herramienta-la-solucion.html|converter todo o que fas]] nun producto vendible.

E todo isto deféndeo  Andrés con vehemencia desde o seu aspecto de neno bo, ben peiteado, coa súa correcta camisa azul en contraste coa súa tendencia para romper tópicos e  desmitificar: “Eu son como moi radical nalgunhas cousas”.

Cuestiona que exista o carisma, pero si recalca a importancia de como che lembran: “non se trata do espazo que cheas, senón a importancia do baleiro que deixas”. Opina que Internet vai en contra da marca persoal, “suponse que imos ser únicos e singulares mentres que o que estamos a facer é empezar todos a subirnos a diferentes carros, e o que se trate de saír diso machúcanlle”.

<blockquote>“Ocórreseche facer unha crítica sobre  twiter ou sobre Facebook ou o que sexa e entón chéganche os fanáticos ou os censores e empézanche a dicir que como se che pode ocorrer dicir isto, como podes ter tan poucos  followers… É como unha especie de fanatismo que dá moito diñeiro”</blockquote>

O seu razoamento é tan esmagador que desarma. Defende que Internet segue sendo minoritaria e segue sendo aínda moi  clasista.

<blockquote>“Descubrín unha ferramenta que permite comunicarche con todo o mundo cun prezo barato e que ademais che permite ter listas de contactos e tal… Chámase teléfono. E non vexo que se estean escribindo libros e libros sobre como utilizar o teléfono e cales son as normas, net-etiqueta telefónica sobre como tes que contestar. É un aparello que coñece absolutamente todo o mundo mentres que Internet segue sendo moi elitista”</blockquote>

O seu proxecto empezou consigo mesmo, xestionando a percepción da súa marca persoal o que lle levou a reforzar  facetas que tiña ocultas porque pensaba que á xente non lle ían a gustar. O que ten claro é que “unha das cousas que non debe facer unha marca é tentar contentar a todo o mundo. Cando empezas a escribir tratas de non ofender a ninguén. O que eu fixen foi, mais que apartar, potenciar algunhas que estaban ocultas”.

Aconsellábanlle que non dixese algunhas cousas, que me moderase, por exemplo de  R2 H2, das escolas de negocios… porque eran os que lle ían a contratar, pero apostou pola credibilidade da súa mensaxe, o que implicaba non  autocensurarse. E deulle resultado porque, aínda que a moitos non lles gustase, xerou opinión: “por fin hai alguén que o di”.

Doutra banda, unha marca debe ser visible pero é moi fácil traspasar os límites entre a visibilidade e a sobre exposición: É fácil pensar que ter unha marca é ser coñecido. Conversamos sobre os cargos de representación, sobre todo nas contornas asociativas que á miña ocúpanme e sobre o que  Andrés é bastante escéptico:

<blockquote>“Cando estás a exercer un cargo, é cando menos marca persoal tes” Non deixa de ser como a  sobreexposicón na internet, que se supón que nos vai a permitir ser únicos, individuais, e singulares e válidos e realmente o que estamos a facer é empezar todos a subirnos a diferentes carros e o que se trate de saír diso machúcanlle. É como unha especie de fanatismo que dá moito medo”.</blockquote>

Con todo, Internet non é máis que unha evolución das “cousas de toda a vida están a aplicarse na rede agora”. É unha ferramenta máis, necesaria, pero tamén perigosa porque //“Unha marca pode cometer un erro, pero a unha marca o que non se lle permite, é a mentira. E menos a unha persoa”//
</WRAP>
\\

===== Isabel Iglesias e Sergio Barbeira =====

<WRAP center round box 95%>
Conversación como empresaria e presidenta da Federación de Empresarias de Galicia

{{ vimeo>5599716?650x366 }}
\\
<blockquote>A falta de visión, de concretar obxectivos, de non ser capaces de xerar esperanzas e espírito de loita. Creo que é unha misión do corpo político, dos representantes empresariais, das familias. É dicir, as cousas están crúas, é verdade, pero hai que poñerse a camiñar. A falta de visión de cara a onde temos que ir é do que máis preocupa. A min preocúpame.</blockquote>
</WRAP>
\\


===== Ángeles de la Iglesia e Isabel Iglesias =====

<WRAP center round box 95%>
{{http://www.enpalabras.com/blog/wp-content/subidas/2009/09/ConversandoCon_Angeles-Isabel.jpg?200 |}}
**De Presidenta a Presidenta** 

Habituada a ser ela a entrevistada, Ángeles da Igrexa non o pon fácil, iso é o máis interesante dos procesos, que non substitucións, ( inter)xeracionais. Aínda que sen cámaras, foi un dos primeiros experimentos do formato para os [[http://www.enpalabras.com/blog/tag/conversando-con-3/|Conversando con]]
\\ \\


**Audio da interesante conversación**

{{mp3play>conversa_angeles.mp3}}

**Secuencia en imaxes**

{{ http://enigualdade.com/wp-content/uploads/2014/03/entrevista-empresarias-ronda-outeiro.jpg?700 |}}
\\
</WRAP>
\\
Herramientas de usuario

Herramientas del sitio
