Herramientas de usuario

Herramientas del sitio


contexto_historico

Contexto histórico

En 1898 un insigne médico coruñés adquire en París o primeiro turismo da Coruña, un Benz modelo Viktoria. Cando este vehículo chega á cidade, xa transcorreran doce anos desde a aparición do primeiro automóbil no mundo.

As crónicas de entón dicían que o dispositivo podía alcanzar a “vertixinosa velocidade de 13 Km.


Marco histórico da Coruña nos séculos XVIII e XIX

O 1 de novembro de 1700 morría Carlos II, deixando a coroa ao duque de Anjou, Felipe V, xa que non tiña sucesión. Ao chocar esta decisión cos intereses ingleses, holandeses e portugueses, comezou a Guerra de Sucesión na que a cidade volve sufrir unha alza dos impostos e o recrutamento da poboación durante os 14 anos que durou. Nestes anos fortaleceuse novamente a defensa da cidade e a pesar de que non recibiu ningún ataque, a guerra fíxolle un importante dano económico. A guerra acabou en 1713 e en 1716 créase a Intendencia Xeral de Galicia na Coruña, que nesa época denominábase Facenda, Guerra e Policía.

Carlos III autoriza en 1778 a trece portos, entre eles o da Coruña, a comerciar con América.

A recuperación económica comezou a mediados de século propiciada polas actividades das liñas marítimas das Indias (á Habana, Montevideo e Buenos Aires), que saían e chegaban á Coruña como único porto na península Ibérica. A bonanza económica trouxo consigo un aumento da poboación, chegando nesta época a 10.000 habitantes. A mediados do século XVIII chegaron comerciantes navais cataláns e vascos, grandes especialistas na materia que axudaron a que nesta segunda metade de século e mesmo no XIX, o comercio marítimo fose a actividade máis lucrativa. Ademais de liño, peles, tabaco, sal e outras mercadorías tamén había tráfico de escravos.

É nesta época tamén cando se terminan os camiños reais de Madrid e Santiago de Compostela, establécese a iluminación pública e outras obras dese tipo.

Na primeira metade do século XIX a cidade experimenta un notable aumento de poboación, pasando de 12.000 habitantes nos primeiros anos a uns 20.000 ao redor de 1850. Nesta época a cidade cambia a súa configuración urbana coa creación de espazos públicos, a mellora das vías de comunicación da cidade co exterior, a agrupación de edificios para a baía e a creación de edificios públicos na zona da Peixaría. Créase a Fábrica de Tabacos na Praza da Palloza, que dá traballo a medio milleiro de persoas; as industrias de sombrerería e cordelería fanse notables; varios armadores dedícanse á piratería legal e ten presenza na cidade a Real Maestranza de Mantelería.

Hai un novo declive debido á guerra da independencia, que volve retardar a economía pola introdución de produtos foráneos. A pesar destes contratempos instálanse na cidade novas empresas como a Fábrica de Vidro “A Coruñesa”, fábricas de carbón ou a fundición de ferro de Galiciacho.

Durante a invasión francesa en maio de 1808, a cidade presentou resistencia á ocupación desde o principio liderada por Sinforiano López.

Varios enclaves de Galicia opuxeron resistencia (Arousa, Vigo) e Coruña foi un dos maiores focos, onde se libraron varias batallas, sendo a máis significativa a Batalla de Elviña librada o 16 de xaneiro de 1809 entre franceses e ingleses (que se viron obrigados a combater cando se batían en retirada), que serviu para expulsar aos invasores. Os restos do Xeneral Sir John Moore, que participou na batalla, atópanse no Xardín de San Carlos. A finais de maio dese ano os franceses abandonaron Galicia.

O proceso de constitución das xuntas de defensa iniciouse nesta época e culminou coa Xunta Suprema do Reino de Galicia, situada na Coruña.

Coa volta ao absolutismo con Fernando VII, houbo varias vítimas dá inquisición na cidade, entre elas ou xeneral Lacy, 23 comerciantes e ou mesmo Sinfoniano López que liderase a resistencia coruñesa fronte ás tropas napoleónicas. Morreu en 1815.

No mesmo ano, o 19 de agosto o mariscal de campo Juan Díaz Porlier, alcumado O Marquesito, pronúnciase coa intención de restaurar a constitución española de 1812, apoiado pola burguesía e a intelectualidade coruñesa. Con todo, o día 22 de agosto o militar liberal era traizoado, capturado e levado ao Castelo de San Antón, onde foi aforcado dous meses despois na entón Praza da Leña, hoxe Praza de España.

O 20 de febreiro de 1820 A Coruña apoiou o pronunciamento de Rafael de Rega, vivindo a cidade o Trienio Liberal (1820-1823) rematado polos “Cen Mil Fillos de San Luís”. Á Coruña chegou unha parte deles ao mando do Xeneral Burke, que conquistou a cidade tras asediala. Uns anos máis tarde, tamén sería Coruña a primeira cidade galega en pronunciarse fronte ao ditador Espartero.

A finais do século XIX comézanse a instalar novas industrias e bancos que sentaron a base para o que hoxe é a cidade moderna. Así, xorde a Primeira Coruñesa de Fiados e Tecidos en 1882, a fábrica de estampación de folla de lata "La Artística", e dúas refinerías. Tamén son fundados varios bancos de emisión como o Banco da Coruña, substituído máis tarde por “O Crédito Galego”, orixe da Caixa de Aforros da cidade. Tamén, en 1875 instalouse en Coruña a sucursal do Banco de España. A poboación superaba os 40.000 habitantes.

En setembro de 1869 prodúcese unha importante revolta durante a cal se constituíron novas xuntas revolucionarias nas cidades galegas, neste caso de carácter conservador. En marzo de 1893 fundouse a Xunta de Defensa da Coruña para evitar o traslado da Capitanía Xeral a León.


De la ruralidad al desarrollismo

contexto_historico.txt · Última modificación: 2024/02/22 14:46 por 127.0.0.1

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki