Herramientas de usuario

Herramientas del sitio


alcoa

¡Esta es una revisión vieja del documento!


<fc #6495ed>Alcoa: Memoria e… futuro?</fc>

A Fábrica da Coruña está situada no Polígono Industrial da Grela, dacabalo entre os municipios da capital e de Arteixo. A súa construción iniciouse en 1958 nunha localización escollida pola dispoñibilidade de enerxía eléctrica e o acceso ao porto comercial, con magníficas condicións para a recepción de materias primas e a expedición dos produtos terminados.

Abarca unha extensión de 257.847 m2 nos que se asintan dúas naves paralelas de case 700 m de lonxitude cada unha que albergan dúas Series de Electrólises, unha terceira nave de 366 m para a Fundición, e outras instalacións como a fábrica de Pasta Söderberg e Electrometalúrgica, a subestación eléctrica, mantemento central e talleres auxiliares, oficinas xerais e servizo médico.


(des)Memoria


Máis de 50 anos na ciudade

Di a empresa na súa Web

A fábrica sitúase así entre as mellores do mundo das súas características e en posición para facer fronte a retos que afronta o sector na actualidade, especialmente no que se refire ás novas normativas ambientais da Unión Europea.

Así mesmo, desenvolve unha política activa de responsabilidade social compartindo mellores prácticas coa comunidade asturiana en xeral en áreas como en saúde, seguridade e medio ambiente. A través de Fundación Alcoa, financia proxectos de sustentabilidade e medio ambiente, formación e educación dos mozos, e de apoio aos colectivos con necesidades especiais, e fomenta o voluntariado dos seus traballadores con programas específicos que vén achegando melloras tanxibles nos municipios de Arteixo e A Coruña.

A exposición conmemorativa do 50 aniversario da Fábrica da Coruña é un percorrido pola historia de como Alcoa e o aluminio contribuíron a transformar en realidade os soños de xeracións, e achegou solucións ás necesidades da sociedade actual. Ademais de numerosas ilustracións, audiovisuais sobre o desenvolvemento da aviación comercial, desde o primeiro voo transatlántico de Carlos Lindberg no “O espírito de San Luís” ás viaxes espaciais, e o primeiro voo da maior nave existente na actualidade, o Airbus 380.

Alcoa e o aluminio foron da man desde as orixes da produción deste metal a escala industrial, grazas ao descubrimento da electrólise, participando en case cada cambio que fixo posible e impulsado a aviación, desenvolvendo aliaxes especiais e pezas para vehículos de todo tipo, equipamentos electrónicos e industriais, elementos arquitectónicos, utensilios de cociña, mobiliario, e unha lista innumerable de aplicacións.

Con esta exposición, Alcoa Coruña desexa facer partícipe á comunidade da conmemoración, así como dar a coñecer a súa actividade, que se plasma en como os produtos que nacen na fábrica herculina contribúen tamén a facer realidade os soños polas calidades únicas dos produtos do este metal, que o fai insubstituíble en numerosas aplicacións.

En España, a compañía emprega a 3.500 empregados e ten 6 centros de produción. É o único produtor de alúmina e de aluminio primario, e o primeiro fabricante produtos laminados do devandito metal. Alcoa, fundada en Pittsburgh (EEUU) en 1888, é unha empresa global, líder mundial na produción de aluminio primario, produtos intermedios e alúmina. Participa en todos os segmentos da industria: tecnoloxía, minería, refino, electrólise, fabricación e reciclado.

Os seus principais clientes atópanse nos sectores aeroespacial, automoción, envase e embalaxe, construción, químico, deportes e entretemento, entre outros mercados, aos que fornece unha gran variedade de produtos intermedios e finais.


Fitos históricos

A diana de EEUU

O 'golpe' de O'Neill en España

O novo secretario do Tesouro de Estados Unidos, Paul Ou' Neill, debe gardar un grato recordo de España. Porque en España fixo a mellor operación da súa vida cando en 1997, no seu anterior cargo de presidente de Alcoa, comprou a empresa de aluminios Inespal por só 410 millóns de dólares (61.500 millóns de pesetas).

Os activos valían 4.000 millóns de dólares, así que O'Neill veu pagar 10 centavos por cada dólar. “Foi a mellor operación que vin en 20 anos no sector do aluminio”, di Wayne Atwell, analista de Morgan Stanley Dean Witter, que asesorou na operación ao ministro de Economía, Rodrigo Rato. Cando se atopen, na próxima reunión do Fondo Monetario Internacional ou en calquera outro foro, Intre e Ou' Neill poderán falar daquela ocasión, fai tres anos, en que ambos xogaron unha especie de partida de póker financeiro da que saíu vencedor, con Inespal na carteira, o empresario estadounidense.

O'Neill realizou unha espléndida xogada. Por unha banda, sabía que o Goberno español, no que o Partido Popular acababa de estrearse, tiña présa por privatizar Inespal. Por outro, coñecía ben as demais multinacionais que podían poxar pola compañía española, e calculou que ningunha delas estaba en condicións de realizar a compra. Alcam fora propietaria da maioría dos activos de Inespal e desprendeuse deles, polo que podía supoñerse que non querería recuperalos; Pechiney estaba inmersa no seu propio proceso de privatización e non lle conviña facer novos investimentos; Reynolds concentrábase nos aluminios domésticos e naquel momento non desexaba facer compras fóra de Estados Unidos; e as demais empresas eran demasiado pequenas para xestionar Inespal, explica outro dos analistas que participaron na privatización.

O presidente de Alcoa fixo unha oferta moi baixa, di o analista Wayne Atwell, contando con que non habería ningunha outra. Soubo esperar a que o Goberno español rebaixase as súas pretensións. E acertou. Foi un gran negocio. O Goberno español pode lamentar non ingresar máis diñeiro, pero en todos os demais sentidos fixo unha boa operación porque Alcoa dispoñía dun equipo de executivos excelente, comprometeuse a non despedir traballadores e os resultados da súa xestión foron, por agora, moi satisfactorios para a empresa española, engaden fontes de Morgan Stanley Dean Witter.

A opinión en España é ben distinta. A venda de Inespal, un complexo de fabricación de aluminio de dimensión desproporcionada, segundo os expertos, e que perdeu entre 1990 e 1996 un total de 67.000 millóns de pesetas, foi tentada polo Goberno do PSOE en 1990, sen éxito. Tras unha ampliación de capital subscrita polo Estado en 1994, o último Goberno do PSOE retomou as conversacións para a súa venda no ano 1995.

En xuño de 1997 lógrase un acordo de venda e en febreiro de 1998 cristalízase a operación co desembolso de 61.500 millóns de pesetas por parte de Alcoa, primeiro fabricante mundial do aluminio. Segundo a Sociedade Estatal de Participacións Industriais ( SEPI) que controlaba o capital da empresa agora é moi fácil dicir que non foi unha boa venda, pero a súa versión é outra.

Fontes da SEPI sinalan que a mellor oferta con diferenza era a presentada por Alcoa, xa que as outras que se presentaron pedían, ademais, diñeiro por facerse cargo de Inespal. “O importante da oferta de Alcoa era que despexaba o futuro da compañía española, xa que se comprometía a realizar un plan industrial cuns investimentos de 64.950 millóns de pesetas nun período de dez anos. Esta cifra de investimento era un 75% superior que a media dos investimentos de Inespal nos anos 1995, 1996 e 1997.

A SEPI resalta que Alcoa comprometíase a manter o total do persoal composto por 4.500 persoas e a converter a Inespal no seu centro neurálxico de Europa. Ademais, a compañía estadounidense comprometeuse a investir outros 25.800 millóns de pesetas en melloras mediambientais.

Nunha liña parecida pronunciouse a Federación Mineiro Metalúrxica de CC OO. Para este sindicato, non había ofertas mellores, xa que a de Alcoa achegaba novos investimentos, daba viabilidade ao grupo de aluminio español e mantiña o emprego. CC OO recoñece que quizá o prezo non foi moi alto pero iso soamente é un compoñente do acordo.

O certo é que Inespal, de perder unha media de 11.000 millóns de pesetas ao ano nos últimos exercicios baixo control español, pasou a gañar 16.000 millóns no ano 1999. Iso foi posible porque se integrou nun grupo de dimensión moito maior que lle permitiu unha xestión máis racional e unha diminución de custos.


1999

Nova economía, 12/12/1999

Alcoa quere introducir a cultura americana en Inespal. A multinacional oponse á xornada laboral de 35 horas. Expón conxelar a antigüidade do persoal e primar a cambio a produtividade

Cando en febreiro de 1998 a multinacional Alcoa decidiuse a dar o paso definitivo e comprou Inespal, os directivos americanos tiñan só un obxectivo: converter a compañía no trampolín de Europa. O presidente do maior grupo de aluminio do mundo, Paul H. Ou' Neill, presentouse na praza do Marqués de Salamanca para negociar co responsable da Sepi, Pedro Ferreras. Ou' Neill sabía que, xunto con EEUU e Xapón, Europa é o maior consumidor de aluminio, e que a única forma de posicionarse neste mercado era implantarse con forza en territorio comunitario. Inespal era a baza para Europa.

Deste xeito, Alcoa non só tomaba máis músculo no seu negocio, senón que tamén se blindaba de forma case absoluta ante os seus temidos rivais, como a canadense Alcan, a francesa Pechiney e o grupo suízo Algroup. Posteriormente, estas tres sociedades acabaron uníndose e obrigaron en agosto pasado a reaccionar á multinacional americana.

Para poder manter ese liderado, Alcoa tivo que comprar a compañía Reynolds Metals, por 4.400 millóns de dólares ­uns 705.000 millóns de pesetas­. Un enorme investimento que aínda debe recibir o placet das autoridades norteamericanas. Estados Unidos dispón dunha ríxida regulación antitrust, para evitar precisamente que se produzan situacións de monopolio.

O xigante que xurdirá de Alcoa e Reynolds elevará a cifra de negocio a 3,3 billóns de pesetas e os beneficios a 143.364 millóns de pesetas, dando emprego a 123.500 traballadores. Alcoa, líder mundial do sector de aluminio, ten repartidas 250 plantas entre 30 países. En Europa concretamente, dispón de 60 fábricas que dan traballo a máis de 20.000 persoas.

Europa consome máis do 30% do aluminio que se fabrica no mundo, e é o continente onde se presentan maiores índices de crecemento. Dúas razóns de peso para que a multinacional americana apostase pola compra de Inespal.

Abrir mercados

Dezaoito meses despois da súa aterraxe no mercado español, os seus directivos din lograr parte dos seus propósitos pero non todos. Neste tempo, aseguran lograr mellorar a produtividade da compañía ­o exercicio pasado facuraron 160.000 millóns de pesetas­ e reducir os niveis de sinistralidade laboral. O presidente da filial, Leandro Guillén, afirma que se reduciu a unha cuarta parte o número de accidentes laborais que antes rexistraba a empresa.

Por cada 100.000 horas de traballo realizadas durante o presente exercicio contabilizáronse unicamente 2,2 accidentes. Unha cifra que para a dirección demostra non só que as condicións de seguridade melloraron, senón tamén o interese que mostran os 4.500 traballadores da compañía.

Como se logra isto? O presidente de Alcoa España atribúe o seu éxito na experiencia que aglutina a compañía ­foi fundada en 1988 en Pittsburgh (EEUU) por Charles Martin Hall, inventor do proceso da electrolisis que permite a obtención do aluminio a escala industrial­, e no empeño que sempre puxo. A multinacional americana utiliza en todos os seus centros medidas preventivas e continuos cursos de reciclaxe e de formación.

Desde a súa entrada en Inespal, a empresa atravesa por uns bos momentos financeiros. Grazas ao crecemento económico e ao tirón que rexistra o sector da construción, conta cunha forte carga de traballo. A demanda, en cambio, non serviu para que os prezos suban nos mercados internacionais. Por esa razón o ano tivo dúas caras: un primeiro semestre débil e unha segunda parte moito máis forte, que permitirá superar os resultados de 1998.

Neste tempo, Alcoa leva investidos 14.000 millóns de pesetas. Deles, 3.400 millóns destináronse á planta de San Ciprián (Lugo).

Pero non todo foron éxitos nos dezaoito meses que levan implantados no país. Os seus executivos atopáronse cunha dificultade que aínda non lograron liquidar. Por culpa do convenio colectivo, as relacións laborais non resultaron excelentemente boas e persiste entre os traballadores a ameaza de folga.

Polos opostos

Os motivos son varios. Inespal pasou de súpeto de ser unha empresa pública a converterse nunha sociedade totalmente privada, con criterios de produción moi diferentes e plans de traballo distintos. Desde a privatización aínda non se asinou ningún convenio colectivo.

Segundo CCOO e UXT, é neste punto onde a empresa está a chocar cos traballadores. A multinacional tratou de impoñer algunhas das normas norteamericanas, con sistemas laborais individualizados que deixaban ás veces de lado aos propios sindicatos. A primeira medida, segundo denunciaron as forzas sociais, foi rebaixar o salario e axustalo ao incremento que rexistrara a inflación.

Doutra banda, a multinacional quixo acabar con algúns dos privilexios que os traballadores herdaran do pasado. Queren conxelar a antigüidade ao 1 de xaneiro de 1999 a cambio de primar a produtividade.

A dirección oponse, pola contra, á proposta que expoñen os sindicatos de adiantar a xubilación aos 60 anos. Os seus argumentos baséanse en que antes da súa entrada en Inespal, o anterior equipo directivo fixera unha reestruturación de plantilla, polo que non ven necesario xubilar aos traballadores antes desa idade. O persoal medio rolda os 50 anos.

Este punto atópase, segundo a compañía, en vías de solución. A compañía está disposta a aceptar unha renovación de persoal a cinco anos a través de contratos de substitución. No acordo, a multinacional comprometeríase a que as vacantes que se produzan sexan cubertas cos fillos dos traballadores que vaian deixando a empresa.

Unha segunda medida que os traballadores queren lograr é a xornada laboral de 35 horas, ao que a dirección oponse tajantemente. Leandro Guillén afirma que están dispostos a chegar a un pacto cos sindicatos, sempre que as súas demandas non afecten á competitividade, ao futuro do persoal e aos intereses dos accionistas do grupo. “Buscamos unha estrutura participativa, e que os beneficios que se xeren destínense a aqueles aspectos prioritarios do grupo”, asegura.

Ferrari aposta polo aluminio

O aluminio está chamado a ser o gran aliado do sector da automoción. As multinacionais comezaron a interesarse cada día máis por incrementar o uso do aluminio nos coches. A casa Ferrari presentou en marzo pasado no Salón de Xenebra o novo modelo Modena 360 en substitución do F355. A súa estrutura vai toda en aluminio. Espérase que o próximo verán estea no mercado. Para logralo, Alcoa Automobil Structures traballou cinco anos xunto a Ferrari. O grupo colabora tamén con Audi e con DaimlerChrysler para conseguir un chasis e unha estrutura de alto rendemento para o Audi 8 e o Plymounth Prowler.

Segundo os expertos, as diferenzas son notables. A corrosión é menor que a do aceiro. Dá as mesmas prestacións en canto a vibración, ruído e rixidez. Pero, en cambio, o consumo é menor. Un coche de aluminio reduce o seu peso ata un 50%. Isto supón que, por cada 100 quilogramos menos, lógrase un aforro de seis litros aos mil quilómetros.


Futuro?

El "negocio redondo" de Alcoa en España

Los trabajadores de A Grela denuncian que recogió beneficios desde que compró Inespal en 1998 y que apenas invirtió en sus fábricas. La plantilla entiende que en cuanto la aluminera tiene problemas “usa a los trabajadores como rehenes”

La plantilla culpa a la propia multinacional de que las plantas de A Coruña y Avilés sean menos eficientes

La historia se repite en las fábricas de Alcoa de A Coruña y Avilés (Asturias) tras la subasta de los incentivos eléctricos para 2016. Sobre las dos pesa la amenaza de cierre, igual que el año pasado, algo que “indigna” a la plantilla al entender que en cuanto la aluminera se encuentra algún obstáculo en su actividad “usa a los trabajadores como rehenes” para mantener sus “privilegios” en España y seguir “engordando” sus cuentas. El comité de empresa de la planta de A Coruña asegura que la aluminera hizo un “negocio redondo” con la adquisición de la firma pública Inespal en 1998 y que, desde entonces, disfrutó de importantes privilegios que le permitieron obtener grandes beneficios “que no invirtió en la modernización de sus plantas españolas”. Por este motivo, considera que si las fábricas de A Coruña y Avilés son menos eficientes es “por decisiones de la propia empresa” y sostiene que habría que cambiar el sistema de asignación de los incentivos eléctricos para que incluya “compromisos de inversión y de mantenimiento del empleo” con la finalidad de que las empresas “no abandonen el país al primer revés que se encuentren en su camino”.

El “negocio redondo” de Alcoa desde su llegada a España se resume, según el comité de empresa de la planta de A Coruña, en los siguientes puntos:

► Adquisición de Inespal. La plantilla coruñesa de Alcoa denuncia que la compra de la empresa pública Inespal -con 10 centros de trabajo en España- por la multinacional aluminera en 1998 fue “un chollo”. El precio de venta se fijó en 383 millones de euros y el acuerdo incluía algunas garantías como que Alcoa debía invertir casi 400 millones de euros en la compañía en los siguientes 10 años y que tendría que mantener la plantilla de Inespal, que en ese momento contaba con 4.674 trabajadores. Con el paso de los años, aseguran los trabajadores, las inversiones no llegaron y la plantilla se redujo considerablemente. De hecho, buena parte de las plantas de Inespal fueron vendidas, hasta el punto de que ahora solo quedan tres: la de A Coruña, la de Avilés y la de San Cibrao (Lugo).

Pero la cláusula más beneficiosa para la firma estadounidense establecía que tendría derecho a recibir una contraprestación económica de la Sociedad Estatal de Participaciones Industriales (SEPI) por el incremento del precio de la energía en los siguientes 15 años, con el tope máximo del precio de venta de Inespal (383 millones de euros). “Antes de alcanzarse el plazo establecido, que concluía en 2013, la SEPI ya devolvió a Alcoa todo lo que había pagado por la empresa, por lo que se puede decir que el grupo Inespal fue regalado a la multinacional estadounidense”, explican fuentes del comité de empresa de la fábrica de A Grela.

► Ingentes beneficios. Los trabajadores coruñeses aseguran que desde que Alcoa llegó a España el grupo obtuvo importantes ganancias. Sólo entre las fábricas de A Coruña y Avilés -las dos sobre las que pesa la amenaza de cierre tras el resultado de la subasta de los incentivos eléctricos de la semana pasada-, la compañía ganó 1.492 millones de euros de 1998 a 2011. La plantilla del centro coruñés considera “especialmente sangrante” el caso de 2011, en el que la firma obtuvo unas ganancias de 406 millones entre las dos factorías y al año siguiente presentó un expediente de regulación de empleo (ERE) temporal de un año ante la “previsión de pérdidas y la reducción de la producción mundial” anunciada por la propia compañía, a lo que se sumaba “la incertidumbre por la finalización del contrato de energía el 31 de diciembre de 2012”. “El ERE empezaba en abril y por entonces los trabajadores no sabíamos que en 2011 la empresa había ganado más de 400 millones de euros. Las autoridades laborales aprobaron el expediente de regulación temporal teniendo en cuenta sus previsiones, pero las previsiones de Alcoa fallan más que una escopeta de feria”, critica el presidente del comité de empresa de la fábrica coruñesa, Juan Carlos López Corbacho.

Los trabajadores defienden que las plantas españolas pueden ser rentables y consideran que Alcoa “llora” en cuento deja de obtener los “ingentes beneficios” de años anteriores. “El año pasado la factoría de A Coruña, al 60% de actividad y en una situación de mercado calificada como 'mala', ganó 2,5 millones. Lo que demuestra que es rentable”, apunta el portavoz de la plantilla. “Lo que pasa es que la empresa quiere ganar siempre y en cuanto registra pérdidas hace lo posible para que le resuelvan el problema”, denuncia López Corbacho.

► Inversión inexistente. Los sindicatos sostienen que la empresa apenas realizó inversiones desde que entró en el negocio del aluminio en España. Las más importantes, remarcan, fueron “obligadas”, para cumplir con la normativa medioambiental europea. De hecho, denuncian que la aluminera no acometió otras inversiones que le podrían haber reportado importantes beneficios. “A Coruña firmó en 2011 un Plan de Competitividad para reducir los costes en 5 millones de euros al año y la dirección lo incumplió. Las inversiones eran mínimas, la mayoría subvencionadas, y debían acometerse en un año en el que la compañía obtuvo 406 millones de beneficio”, lamenta el comité de empresa. “Parece que todo el dinero que gana aquí lo lleva para fuera porque ese mismo año Alcoa Inespal concedió créditos a otras firmas del grupo por casi 420 millones. Una muestra más de que no invierte porque no quiere, no porque no pueda”, añade.

Otro ejemplo del “nulo interés” de la compañía por invertir en España y mejorar la rentabilidad de sus plantas es la conexión de gas en la planta de A Grela. El uso del gas en la fundición supondría un ahorro anual de 500.000 euros al año y costaba 1,5 millones de euros: 800.000 euros subvencionados por la Xunta y 700.000 que debía aportar la multinacional estadounidense. Finalmente el proyecto, planteado también en 2011, se quedó en nada.

► Decisiones perjudiciales. La plantilla coruñesa también considera que algunas decisiones adoptadas por Alcoa perjudican a las plantas españolas. Una de ellas se produjo el año pasado, cuando en la subasta de los incentivos eléctricos para 2015 la compañía elevó de 110 a 120 los megavatios interrumpibles ofrecidos desde A Grela. Esta decisión provocó que la planta tuviese que elevar su capacidad desde el 60% que tenía en 2014 al 74% de la actualidad. “Este incremento se produjo pese a que la empresa estaba obteniendo menos ingresos por la interrumpibilidad y a que había una previsión de que el precio del aluminio bajaría este año al haber más producto en el mercado. Algo que, sin duda, reduce considerablemente la rentabilidad de la fábrica coruñesa”, denuncia el comité de empresa de Alcoa.

► Beneficios sin compromisos. La plantilla también denuncia que la aluminera se benefició en los últimos años de unos incentivos en la tarifa eléctrica que no repercutieron en inversiones en las fábricas españolas, por lo que pide que se cambie el sistema y las empresas beneficiarias de estas primas tengan que presentar un plan industrial a largo plazo con inversiones y compromisos de mantenimiento del empleo.


alcoa.1552245516.txt.gz · Última modificación: 2024/02/22 14:46 (editor externo)

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki